و مفاسد نظريه خويش را بدانند همواره آن را تكرار مىكنند .
و برخى ديگر معتقدند كه تنها تغيير بعضى از متون درسى ، مانند : ادبيات ، منطق ، معانى ، بيان ، فلسفه و تفسير ، كافى است و نيازى به تغيير متون فقهى و اصولى نيست . و گروهى بر اين باورند كه مواد و متون درسى در همه سطوح ، از هر نظر نياز به بازنگرى ، تغيير ، اصلاح و تكميل دارد .
نگارنده ، با نظريهء اخير همراه و موافق است ، و معتقد است كه متد رايج حوزه‌ها چه به لحاظ متون درسى و چه به لحاظ مواد و موضوعات و چه از نقطه نظر شيوه تدريس و تحصيل بايد در همه ابعاد ، تغيير و تكامل يابد . البته به گونه اى كه مبانى اصلى آسيب نبيند و از محتواى واقعى علمى كاسته نشود . بلكه عبارتهاى نارسا و پيچيده خالى از فايده و مطالب بىثمر و صرفا « چون گفته‌اند ما هم مىگوييم » حذف شود ، و مباحث به شكلى علمى و منطقى و مطابق با شرايط زمان تدوين گردد ، تا دانشپژوهان حوزه بتوانند با عمرهاى كوتاه و موانع فراوان زندگى ، به آسانى محتواها را درك و زودتر به مقصد اصلى خود كه اجتهاد است برسند .
اصلاح و تنقيح و گاه تغيير برخى متون و روشها ، همواره مستلزم كاستن از محتوا و . .
نيست ، بلكه مىتوان با طرحهاى نوين ، متونى پر محتواتر از آن چه هست تهيه و تدوين نمود .
به هر حال دانش چنانكه در روايات نيز بدان اشارت رفته ، غذاى روح است و همان طور كه در غذاى جسم ، برخى از مواد غذايى داراى حجم زياد و انرژى و نيرو و تأثير اندك است و فقط معده را پر كرده و اشتها را خاموش مىكند ولى برخى ديگر از مواد ، با داشتن حجمى اندك ، دهها برابر آن انرژى و ويتامين را به بدن مىرساند . متون و مباحث علمى نيز از چنين حالتى برخوردار است .
برخى از متون درسى كه با معماى لفظى نيز همراه است ، گاهى قانع كننده و سرگرم كننده و غرور آور است ، بىاين كه كمترين علميت و توان اجتهادى را به محصل بخشيده باشد .
كتابهاى رايج درسى ، متونى غير كلاسيك بهترين گواه و درستى سخن ، اين است كه بيشتر كتابهاى متداول درسى كه اكنون به عنوان متون آموزشى حوزه‌ها تلقى شده ، اصولا به عنوان متن آموزشى تدوين نشده است .
به عنوان نمونه ، كتاب كفاية الاصول مرحوم آخوند خراسانى ( ره ) و رسائل و مكاسب شيخ

457