نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 34
چنان مهم و قابل تقدير است كه دانشمندى از اهل سنت نظير « ذهبى » در كتاب « ميزان الاعتدال » چنين مىگويد : « گرايش به تشيع در ميان تابعين و نسل بعد از ايشان فراوان به چشم مىخورد ، و تشيع در ميان ايشان با تدين و تقوى و راستى به هم آميخته بود ، بنا بر اين اگر در احاديث چنين افرادى خدشه اى وارد شود ، بخش عمده اى از روايات پيامبر ( ص ) از بين خواهد رفت . » ( ميزان الاعتدال ج 1 ص 5 ) . امتيازات فقه شيعه از بحثهاى گذشته روشن مىشود كه فقه شيعه داراى امتيازاتى است ، از جمله : 1 . فقه اماميه فروع و شاخههاى بسيارى دارد ، و شموليت و تحقيق و ژرفنگرى و دقت در استدلالى كه در آن ديده مىشود در هيچ فقه ديگرى وجود ندارد . اين همه از بهره و بركت « اجتهاد » است كه بر مبناى آن مسائل فرعى تازه به اصول پايه عودت داده مىشود ، و قواعد كلى بر مصاديق خارجى منطبق مىگردد ، و اين چنين است كه محدودهء تشريع از جهت مصداقهاى خارجى و مسائل مستحدث گسترش يافته ، ولى اصول زير بنا هم چنان بكر باقى مانده است . 2 . فقه شيعه ، منابع و مآخذ بىشمارى دارد كه دستاورد كوشش و تلاش امام على ( ع ) و پيروان راستين اوست ، كوششى كه تا 250 سال پس از رحلت پيامبر نيز ادامه يافته است . 3 . فقه شيعه پس از قرآن كريم ، به سنت نبوى نيز استناد مىكند ، و مسائل فقهى و احكام دينى را از سنت پيامبر ( ص ) به دست مىآورد ، اين عمل را امام على ( ع ) و فرزندان و اصحاب راستينش به خوبى انجام دادهاند ، اين يكى از امتيازات فقه شيعه در طول بيش از يك قرن است ، و ديگران از آن بىبهرهاند ، لذا براى استنباط احكام شرعى و مسائل فرعى فقهى به قياس و استحسان و مصالح مرسله و قانون سلف و ديگر مبانى خود ساخته اى كه شرعيت ندارد روى آوردهاند ، و اين به علت دست نداشتن به منابع روايى زياد است . 4 . شيعه داراى مصادرى ناب و بىپيرايه است كه فقه و حديث را از آن استخراج مىكند و بعد از كتاب الهى زير بناى اساسى تفكر فقهى اوست . پاكى و بىپيرايگى مصادر فقهى شيعه نشأت گرفته از اعتقاد به عصمت ائمه است كه بيانگر اصلى احكام
34
نام کتاب : ادوار فقه و كيفيت بيان آن ( فارسي ) نویسنده : محمد ابراهيم جناتي جلد : 1 صفحه : 34