نمىكند مشكلات آنها را افزونتر مىسازد و يا تعبيرات اجتهادى فنى ديگر از قبيل : خالى از نظر نيست ، خالى از بعد نيست ، احتياج به تأمل دارد ، احتياط اين است بلكه خالى از قوت نيست ، احوط بلكه اقوى است ، واجب نيست و استحباب آن اقوى است ، سزاوار نيست ترك احتياط ، بعيد نيست استحباب آن ، و ليكن اولى است كه رجاء بياورد ، اقوى اگر چه احتياط بر خلاف است ، اولى بلكه احوط است ، و قس على هذا . . كه نه تنها فايده اى براى مقلد ندارد بلكه بر مشكلات او مىافزايد .
و اين تعبيرات چون بيانگر كيفيت از استظهار ادله است بايد در كتب فقهى علمى به كار گرفته شود ، نه در رساله‌هاى عمليه كه براى عوام تنظيم مىشود و يا در حواشى رساله هايى كه براى اين جهت معمول و متداول شده زيرا نوعا آنها مورد استفاده فضلاء و علماء است و آنها با اين تعبيرات اجتهادى فنى كمتر مواجه با مشكل مىشوند پس لازم است از درج آنها در رساله هايى كه در اختيار مردم قرار مىگيرد پرهيز شود .
پس در فتوا و آن چه را كه مانند آن است مانند اقوى ، اقرب ، خالى از قوت نيست ، ظاهر ، اظهر ، بعيد نيست و مانند اينها و آن چه را كه در حكم فتوا است مانند احتياط واجب ، خالى از تأمل نيست و مانند آنها بايد تعبير ( لازم است ) در رساله‌ها ذكر شود و اما در غير فتوا و آن چه را كه در حكم آن نمىباشد مانند احتياط مستحب ، سزاوار نيست ترك ، احوط است اگر چه اولى است ، اولى و احوط ، رجاء بياورد واجب نيست ولى استحباب آن قوى است ، و مانند اينها بايد تعبير ( لازم نيست ) در رساله‌ها به كار گرفته شود .
تعبيرات و واژه‌ها در رساله‌هاى عمليه و از طرفى چون واژه و زندگى ( لغت و حياة ) همواره در تطور و دگرگونى است و واژه‌ها همدوش با زمان و زندگى اجتماعى و مظاهر آن در پيشرفت است و هر چه زمان و مظاهر زندگى پيش رود ، لغت و واژه هم به پيش مىرود و مىبينيم كه امروزه همراه با تحولات زندگى و مظاهر آن و واژه‌ها متحول شده و تفاوت بسيار نموده است ولى با اين وصف ديده مىشود تعبيرات و واژه‌ها كه در رساله‌هاى عمليه به كار گرفته مىشود همگام با اين تحول و دگرگونى نبوده و بر همان سنت ديرينهء خود باقى است و با تحول زندگى و مظاهر آن همگام نيست . با اين كه لغت و واژه داراى رسالتى و ابزارى است در عالم زندگى براى تعبير از نيازهاى انسان و خواسته‌هاى او و هيچ گونه انجماد و ايستايى در آن راه ندارد واژه

290