مىداشت ، روزى كه شيخ اعظم انصارى را به عنوان مرجعيت تقليد اعلام كرد به او فرمود :
« يا شيخ قلل من احتياطاتك فان الاسلام شريعة سمحا » از احتياطات خود بكاه زيرا اسلام شريعتى است آسان و داراى گذشت .
پس بايد سعى شود احكام به گونه سهل و آسان مطابق منابع اصيل استنباط براى مردم بيان شود و از سخت گيرى و احتياطاتى كه مدرك معتبرى ندارد پرهيز شود . واقعا كسى كه به مبانى و مايه‌هاى اصيل استنباط اندك آشنايى داشته باشد مىفهمد كه سخت گيرى با روح شريعت سازگار نيست .
سيد بن طاوس در كتاب كشف المحجة لثمرة المهجة در بخش 15 مىگويد : « اعلم يا ولدى ( محمد ) و جميع ذريتي و ذوى مودتى اننى وجدت كثيرا ممن رأيته و سمعت به من علماء الاسلام قد ضيقوا على الانام ما كان سهّله الله جل جلاله و رسوله ( صلى الله عليه و آله ) من معرفة مولاهم و مالك دنياهم و اخراهم . . » اى محمد فرزندم : تو و همه تبار من و همه دوستانم بدانيد كه من بسى از عالمان و دانشيان ( امروز و ديروز ) را ديده‌ام كه در آموختن معرفت مولاى حقيقى و مالك اين جهان و آن جهان بر مردم بسيار سخت گرفته ( و آنان را در تنگنا قرار دادند ) حال آن كه خدا و فرستادهء او آنها را بسى آسان قرار داده است . .
ثانيا : نظام اسلامى جهان و فقه اسلامى ، جهان شمول است ، لذا بايد فرامين آن به گونه الگو و موجه و مستدل و مطابق مايه‌هاى اصلى استنباط ، چهره حقيقى و واقعى آن و به دور از پيش داوريهاى ذهنى بيان شود ، زيرا اگر اين گونه بيان شود جهانيان آنها را مىپذيرند .
حضرت امام خمينى ( قدس سره ) نيز پس از انقلاب صراحت در فتوا داشته‌اند و كمتر به گونه احتياط احكام را بيان مىنمود و حتى برخى از احتياطهاى خويش را برداشته‌اند ، از جمله در بارهء وجه و كفين و . . و بر اين مدعا شواهد بسيارى موجود است كه براى پرهيز از طولانى شدن از ذكر آنها خوددارى مىشود .
حاشيه نويسىهاى شيخ شيخ با نوشتن حاشيه بر رساله‌هاى عمليهء قبل از خود ظاهرا اين هدف عمده را تعقيب مىكرد كه بدين وسيله از مقام شامخ علمى و فقهى گذشتگان تجليل كند و آنها را

261