و با هم به مجلس درس مرحوم شريف العلماء مازندرانى [1] مىرفتيم ، قدرت درك مطلب و فهم و استعداد شما بهتر و بيشتر از من بود ، بنا بر اين شايسته است شما به نجف تشريف آورده و اين امر مهم مرجعيت و زعامت دينى مردم را عهده دار شويد . پس از مدتى نامه به دست سعيد العلماء رسيد ، و او هم بلا فاصله در جواب شيخ چنين نوشت : مطلب چنان است كه مرقوم داشتيد ، ليكن سالهاست كه من تارك بحث و درس بوده ، و به دور از حوزهء علميه و گرفتار رتق و فتق امور مردم هستم ، ولى شما در متن حوزه مشغول درس و بحث بوده‌ايد ، على هذا بدون شك در اين امر مهم شما لايقتر و سزاوارتر از بنده هستيد .
شيخ پس از آگاهى يافتن به نظر سعيد العلماء ، بلا فاصله به حرم مطهر امير المؤمنين ( ع ) مشرف شد و در آن مكان مقدس ، با تضرّع و زارى فراوان از خداوند متعال درخواست كرد كه او را در اين كار پر مسئوليت يارى دهد و از لغزش و خطا باز دارد . و بدين ترتيب پس از اين كه شيخ اين كار را وظيفهء شرعى خود تشخيص داد آن را پذيرفت و به انجام امور مربوط به آن تن در داد .
احتياطهاى شيخ چنانكه پيش از اين متذكر شديم ، شيخ رسالهء عمليه مستقلى ننوشته است ، و گو اين كه مردم پا فشارى زيادى به عمل مىآوردند كه اين كار را به پذيرد ، ولى او هر گز به چنين كارى دست نيازيد ، و به جهت ورع و تقواى بيش از اندازه و تواضع بسيار از اين كار سر بر تافت .
و نيز به همين دليل بود كه جواب سؤالات و استفتاءها را مطابق با احتياط بيان مىكرد .
آية الله حاج ملا نصر الدين ترابى دزفولى متخلص به شاكر [2] در كتاب لمعات مىگويد :
روزى به عنوان اعتراض به استاد خود گفتم : هيچ كس در فتوا دادن مانند شما نبوده است كه غالبا از بيان صريح فتوا خوددارى نموده و حكم مطابق احتياط را ارائه دهد .

[1] - مراد از سعيد العلماء آية اللَّه ملا سعيد بار فروشى مازندرانى است كه از مفاخر علماى عصر خود بود و شاگردان بسيارى را تربيت كرد ، وى در حدود سال 1270 ه . ق در گذشت . و مراد از شريف العلماء ، آية اللَّه ملا محمد شريف فرزند حسنعلى آملى مازندرانى است كه از اساتيد شيخ بود و در علم اصول تبحر فراوانى داشت ، او به سال 1245 در كربلا فوت كرد .
[2] وى شاگرد شيخ و همسفر مكهء وى بود . شاكر شرح ابن ابى الحديد بر نهج البلاغه را به فارسى ترجمه كرده است .

254