در اين اوراق چون جمع همهء احكام فقهى در دورهء صدور منظور نيست بلكه آنها كه زمان صدور برخى ديگر از مناسبات صدورى آنها معلوم است آورده شده و مىشود و زمان صدور و حكم ربا از همه جهت بطور كامل روشن نيست حتى احتمال مىرود كه در دورهء قبل از هجرت صدور يافته باشد از اين جهت بطور تحقيق نمىتوان زمان آن را معين كرد چيزى كه باعث شد اين حكم در اين مورد عنوان و نقل گردد اين است كه در سال دهم هجرى كه پيغمبر ( ص ) براى حجّة الوداع به مكَّه مشرف شده خطبه‌اى در آنجا خوانده كه بر چند حكم فقهى مشتمل مىباشد و از آن جمله در بارهء ربا باز تأكيد و تاييد كرده كه رباى جاهلى يعنى طلبهايى كه از آن باب باقى مانده به كلَّى بى وجه و ملغى مىباشد .
خطبهء ياد شده در غالب كتب سيره و تاريخ و هم در احاديث با اختلافى كم و بيش نقل شده .
يعقوبى در اين باره چنين افاده كرده است : « پيغمبر ( ص ) سال دهم از هجرت به قصد حجّة الوداع كه « حجّة الاسلام » مىباشد از مدينه خارج شد تا به محل « ذو الحليفه » رسيد دو جامهء صحارى ( صحار بر وزن غراب نام موضعى است از عمان و نزديك به آن ) : ازار و ردا ، پوشيد و به گفتهء برخى اين دو جامه را در خود مدينه پوشيد و به مسجد ذو الحليفه داخل گرديد و دو ركعت نماز گزارد . زنان پيغمبر ( ص ) نيز همه در اين سفر با او همراه بودند چون از مسجد بيرون شد « بدنه » هاى خود را از جانب راست « اشعار » كرد آنگاه ناقهء « قصوى » خود را سوار شد . » تا آنجا كه گفته است در خطبهء خود گفت : « نضّر الله وجه عبد سمع مقالتى فوعاها و حفظها ثم بلَّغها من لم يسمعها فربّ حامل فقه إلى غير فقيه ، و ربّ حامل فقه إلى من هو أفقه منه : ثلاث لا يغلّ عليهنّ قلب امرى مسلم : اخلاص العمل للَّه و النّصيحة لأئمّة الحقّ و اللَّزوم لجماعة المؤمنين فانّ دعوتهم محيطة من ورائهم »

366