< فهرس الموضوعات > 5 - مسئوليت اقامه دليل به عهده كدام يك از طرفين دعوى مىباشد ؟
< / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > قاعدة البينة على المدعى واليمين على من أنكر < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > 1 - سير تاريخى قاعده < / فهرس الموضوعات > 5 - مسئوليت اقامه دليل به عهده كدام يك از طرفين دعوى مىباشد ؟
قاعده فقهى : " البينة على المدعي واليمين على من أنكر " مىگويد : كسى كه مدعى امرى شود موظف است كه بينه و دليل اقامه كند و آن كس كه منكر است بر انكار خود سوگند ياد مىكند . ماده 1257 قانون مدنى نيز مىگويد : هر كس مدعى حقى باشد بايد آن را اثبات كند و مدعى عليه هر گاه در مقام دفاع مدعى امرى شود كه محتاج به دليل باشد اثبات امر به عهده اوست .
بررسى چند امر در اين مسأله ضرورى به نظر مىرسد :
1 - " سير تاريخى قاعده " :
با مطالعه تاريخ اسلام اين نكته به دست مىآيد كه در دوران قديم ، قاضى و دادگاه از مدعى مطالبه دليل نمىكرده است بلكه به صرف ادعاى مدعى ، حكم به نفع خواهان صادر مىشد . در قرآن جريان قضاوت حضرت داوود ( عليه السلام ) را چنين بيان مىكند كه : عده اى براى قضاوت نزد حضرت داوود ( عليه السلام ) رفتند يك طرف ادعا كرد كه خصم من 99 ميش دارد و من يك ميش دارم و او آن را هم مىخواهد از من بگيرد . حضرت داوود ( عليه السلام ) بى درنگ حكم نمود كه بر تو ظلم شده است و از او

49