دريافت كه كشف عورات باطنه در محضر حق قباحت و فضاحتش بيشتر از كشف عورات ظاهره است به مقتضاى حديث انّ اللَّه لا ينظر إلى صوركم ، و لكن ينظر إلى قلوبكم . [1] و عورات باطنه ذمايم اخلاق و خبائث عادات و احوال رديهء خلقيّه است كه انسان را از لياقت محضر و ادب حضور ساقط مىكند . و اين اوّل مرتبه از هتك ستور و كشف عورات است .
و بايد دانست كه اگر با پردهء ستّاريّت و غفّاريت حق جلّ و علا انسان خود را مستور نكند و در تحت اسم « ستّار » و « غفّار » با طلب غفّاريّت و ستّاريت واقع نشود ، چه بسا شود كه پردهء ملك كه بر چيده شد و حجاب دنيا كه بر افكنده شد هتك ستور او در محضر ملائكهء مقرّبين و انبياء مرسلين عليهم السلام گردد ، و خدا مىداند كه آن عورات باطنيّه كه مكشوف شود قباحت و فضاحت و گند و رسوائيش چقدر است .
اى عزيز ، اوضاع عالم آخرت را با اين عالم قياس مكن كه اين عالم را گنجايش ظهور يكى از نعمتها و نقمتهاى آن عالم نيست . اين عالم با همهء پهناورى آسمانها و عوالمش گنجايش ظهور پرده اى از پرده هاى ملكوت سفلى ، كه عالم قبر هم از همان است ، ندارد ، چه رسد به ملكوت اعلى كه عالم قيامت نمونهء آن است . و در حديث مفصّلى كه شيخ شهيد ثانى رضوان اللَّه عليه در منية المريد از حضرت صدّيقهء كبرى سلام اللَّه عليها نقل مىفرمايد وارد است كه فرمود : « رسول خدا صلَّى اللَّه عليه و آله فرمود : همانا علماى شيعيان ما محشور مىشوند ، و بر آنها خلعت مىپوشند از خلعتهاى كرامت به قدر كثرت علومشان و جدّيّت كردن آنها در ارشاد بندگان خدا ، حتّى آن كه به بعضى آنها هزار هزار خلعت از نور داده شود - تا آن كه مىفرمايد - يك رشته از آن خلعتها افضل است از آنچه شمس بر آن طلوع مىكند هزار هزار مرتبه . » [2] اين راجع به نعيمش . و امّا راجع به عذابش ، جناب فيض

[1] - پاورقى 58 . .
[2] - منية المريد ، ص 24 . .

96