كه حج در همان سال استطاعت بر او واجب شده .
مسأله 13 - هر گاه در راه حج دشمنى باشد كه رفع او جز به پرداخت مال زياد ممكن نباشد ، پرداخت مال واجب نيست و وجوب حج ساقط خواهد شد مسأله 14 - هر گاه راه حج منحصر به دريا باشد ، وجوب حج ساقط نخواهد شد مگر در صورت ترس از غرق يا بيمارى و چنانچه با ترس از اين چيزها حج نمود بنابر اظهر حجش صحيح خواهد بود .
شرط سوم : زاد و راحله است ، و معنى زاد ، داشتن توشه راه است كه آنچه در سفر محتاج است داشته باشد ، يا پولى داشته باشد كه توشه خود را تهيه نمايد ، و معنى راحله ، داشتن وسيله سوارى كه بدان وسيله برود و برگردد . و لازم است زاد و راحله لايق به حال شخص و مناسب شان او باشد .
مسأله 15 - داشتن راحله يا وسيله سوارى مختص به صورت احتياج نيست ، بلكه مطلقا شرط است هر چند محتاجش نباشد ، مانند اين كه بدون مشقت قدرت پياده روى داشته باشد ، و پياده روى هم منافى شرف و آبرويش نباشد .
مسأله 16 - ميزان و معيار در زاد و راحله وجود ، فعلى آنها نيست ، و بر كسى كه مىتواند آنها را با كار و كاسبى مناسب شأن تحصيل نمايد بدون مانع حج واجب است ، بنابر اظهر ، و فرقى در اشتراط راحله بين دور و نزديك نيست .

8