طرف چپ خود كه شانهء چپ ايشان از خانه رد نشود .
و همچنين قبل از رسيدن به باب ديگر حجر قدرى بدن خود را كج مىكنند به جانب راست خود تا شانهء چپ از خانه رد نشود .
و همين دقت را مىكنند در وقت رسيدن به اركان ، چرا كه اگر شخص به همان خط مستقيم كه به گوشهء خانه مىرسد از آن جا منحرف شود خانه از دوش چپ او رد مىشود ، و امر در اينجا مشكلتر است .
لكن ملاحظهء اين دقتها از كلمات علما بر نمىآيد ، بلكه ظاهر كلمات ايشان كفايت طواف است به خط مستقيم در جميع اجزاء مطاف ، و از اخبار نيز همين مستفاد مىشود ، خصوصا آن چه متضمن طواف حضرت رسالت صلَّى اللَّه عليه و آله و سلَّم است سواره بر شتر خود .
و اگر حجر اسماعيل على نبيّنا و آله و عليه السلام داخل خانه باشد - چنان چه نسبت به مشهور داده‌اند - اشكال اوّل از اصل مندفع است چنان چه مخفى نيست .
< صفحة فارغة > [ چهارم داخل كردن حجر حضرت اسماعيل است در طواف ] < / صفحة فارغة > چهارم : داخل كردن حجر حضرت اسماعيل است - كه مدفن مادر آن حضرت است ، بلكه بسيارى از انبياء على نبيّنا و آله و عليهم السلام - در طواف به آن كه دور او بگردد و داخل او نشود ، پس اگر داخل آن شود در اثناء طواف پس آن شوط يعنى آن دوره باطل است ، و كفايت نمىكند تدارك آن از موضعى كه داخل حجر شده ، چنان چه جمعى [47] به آن تصريح نموده‌اند ، بلكه از بعضى [48] بطلان اصل طواف نقل شده ، چنان چه ظاهر بعضى اخبار است [49] ، و لهذا احوط اعادهء كلّ طواف است بعد از اتمام آن .
< صفحة فارغة > [ پنجم طواف ميان خانهء كعبه و مقام حضرت ابراهيم خليل على نبيّنا و آله و عليه السلام باشد در جميع جوانب ] < / صفحة فارغة > پنجم : بودن طواف است در ميان خانهء كعبه و مقام حضرت ابراهيم خليل على نبيّنا و آله و عليه السلام در جميع جوانب ، به اين معنى كه ملاحظه مىشود مسافت ما بين خانه و مقام - كه تقريبا بيست و شش ذراع و نصف است

[47] مدارك الأحكام 8 : 130 ، الحدائق الناضرة 16 : 108 ، رياض المسائل 6 : 535 ، مستند الشيعة 12 : 73 .
[48] قائل به بطلان به نحو مطلق ، پيدا نكرديم ، بلى شهيد در دروس 1 : 394 فرموده ممكن است اعتبار تجاوز نصف در عدم استيناف .
[49] وسائل الشيعة 9 : 432 ، باب 31 از ابواب طواف ، حديث 4 .

54