مناسك حج ( فارسي ) ( محشى ) - السيد الخميني

نام کتاب : مناسك حج ( فارسي ) ( محشى ) نویسنده : السيد الخميني جلد : 1 صفحه : 544

پيشگفتار	9
[ اجازات مراجع ]	12
مقدمه	15
تركه خارج مىشود ، ( 1 ) و هم چنين اگر در آن سال از ميقات نتوانند اجير بگيرند مگر به زيادتر از اجرت متعارف ، لازم است اجير بگيرند و تأخير نيندازند ، ( 2 ) و اگر وصى يا وارث اهمال كنند و تأخير بيندازند و تركه از بين برود ضامنند ، بلى اگر ميت تركه نداشته باشد ، بر وارث ، حج او واجب نمىشود . مسائل متفرقه استطاعت	40
حجة الاسلام به جا آورند و كفايت از حج واجب آنان مىكند ، و چنانچه ساير شرايط را ندارند ( 1 ) به مجرد امكان حج ، براى آنان استطاعت حاصل نشده است و حج آنان استحبابى است و چنانچه بعدا استطاعت پيدا كردند بايد حج واجب را به جا آورند ، و حكم روحانى كاروان نيز همين است لكن اگر بعد از مراجعت از مكه نياز به شهريهء حوزه دارند مستطيع نمىشوند . ( 2 ) [ 59 ] م - پزشكان يا كسان ديگرى كه با مأموريت به ميقات آمده‌اند و در ميقات جامع شرايط استطاعت هستند ، واجب است حجة الاسلام به جا آورند ( 3 ) هر چند كه لازم است مأموريت خود را نيز انجام دهند . استفتاءات استطاعت	45
در صورتى موجود است كه پول به مقدار رفتن و برگشتن داشته باشيد و پس از برگشت ، امكان پرداخت دين به سهولت براى شما باشد . ( 1 ) نيابت در حج	67
[ 123 ] م - كسى كه عذر داشته باشد از بعض اعمال حج ، نمىشود ( 1 ) او را اجير كرد براى حج ، و اگر شخص معذور از بعض اعمال ، تبرعا از غير ، حج بكند اكتفا كردن به آن اشكال دارد . ( 2 ) استفتاءات نيابت	75
حج استحبابى	94
اختلاف فرموده‌اند و احوط آن است كه در ( 1 ) كمتر از يك ماه بقصد رجاء به جا آورده شود . ( 2 ) اقسام حج	96
قران و افراد بر غير آنها واجب مىشود و اين تفصيل در حجّة الاسلام است . صورت حج افراد و عمرهء مفرده	97
[ 182 ] م - كسى كه به احرام عمرهء مفرده وارد مكه شد اگر احرامش در ماههاى حج بوده ( 1 ) جايز است كه آن را عمرهء تمتع قرار دهد و دنبال آن حج تمتع به جا آورد و در اين صورت هدى بر او واجب مىشود . ( 2 ) صورت حج تمتع اجمالا	99
[ 183 ] م - لازم نيست مكلف اين اعمال را قبل از ورود به عمره و حج بداند و لو اجمالا ، و كافى است كه نيت كند عمرهء تمتع را ، يعنى عبادتى را كه خداوند بر او واجب كرده ، و همين طور حج تمتع را به نحوى كه واجب است بر او ، و كيفيت و تفصيل هر يك را از رساله در وقت عمل ياد بگيرد و عمل كند ، ولى ياد گرفتن اجمالى آن بهتر و موافق احتياط است . استفتاءات اقسام عمره و حج	100
مسائل متفرقهء ميقات	118
در صورت خارج شدن از مكه اگر فقط به جده بيايند براى ورود به مكه در مرتبهء دوم و سوم و بعد از آن ، احرام واجب نيست ، ( 1 ) ولى اگر به مدينه بروند و از آنجا بخواهند به مكه بروند بايد ( 2 ) در مسجد شجره محرم شوند براى عمرهء مفردهء ديگر ، و چون بين اين عمرهء مفرده و عمرهء مفردهء اول يك ماه فاصله نشده عمرهء دوم را رجاءً ( 3 ) به جا آورند ، و در هر صورت اين اشخاص آخرين مرتبه اى كه به مكه مىروند بايد به يكى از مواقيت معروفه ، مثل مسجد شجره يا جحفه ، بروند و از آنجا براى عمرهء تمتع محرم شوند . استفتاءات ميقات	123
[ 258 ] م - اگر به واسطهء ندانستن مسأله يا جهت ديگر گمان كند كه حج تمتع بر عمرهء تمتع مقدم است و نيت حج تمتع كند به عزم اين كه پس از احرام برود به عرفات و مشعر و حج به جا آورد و عمره را پس از آن به جا آورد احرام او باطل است ، ( 1 ) و بايد در ميقات تجديد احرام كند ، و اگر از ميقات گذشته است بايد در صورت امكان برگردد به ميقات و محرم شود ، و الا از همان جا محرم شود ، و اگر وارد حرم شده و ملتفت شد بايد در صورت امكان از حرم خارج شود و محرم شود ، و الا در همان جا محرم شود . ( 2 ) [ 259 ] م - دوّم - تلبيه	134
بيشتر نگويد . [ 269 ] م - سوّم - پوشيدن دو جامهء احرام براى مردان	138
[ 290 ] م - اگر فراموش كند احرام را و به خاطرش نيايد مگر بعد از اتمام همهء واجبات ( 1 ) و نتواند جبران ( 2 ) كند احتياط در بطلان ( 3 ) عمرهء او است اگر چه صحت آن بنظر بعيد نيست ، ( 4 ) ولى اگر اعمال حج را هم تمام كرد و يادش آمد عملش صحيح است . ( 5 ) استفتاءات احرام	144
ج - مقدار واجب آن دو جامه است ، و زيادتر مانع ندارد . مستحبات احرام	148
و شخص متمتع تلبيه گفتن او در عمره مستمر خواهد بود تا آن كه خانه هاى مكه را ببيند . و اما تلبيهء حج تا ظهر روز عرفه مستمر است . ( 4 ) مكروهات احرام	150
[ 313 ] م - هر شكارى كه حرام است ، جوجه و تخم آن نيز حرام است . ( 1 ) بدان كه در شكار احكام بسيارى است و چون محل حاجت چندان نيست از بيان آنها خوددارى شد . ( 2 ) دوم - جماع كردن با زن ،	154
[ 324 ] م - اگر مردى با زن خود كه محرم است از روى اجبار جماع كند بر زن چيزى نيست ، و مرد بايد علاوه بر كفارهء خود كفارهء زن را هم بدهد ، ( 1 ) و اگر زن از روى رضايت جماع دهد كفاره بر خود اوست ، ( 2 ) و مرد بايد كفارهء خودش را بدهد ، و كفاره اى كه بايد بدهند گذشت . سوم - عقد كردن زن از براى خود يا غير ،	161
[ 345 ] م - اگر بوى خوش را مكرر ( 2 ) استعمال كرد در وقت ( 3 ) واحد بعيد نيست يك گوسفند كفايت كند ، لكن احتياط در تعدد است ، و اگر در اوقات متعدده استعمال كرد احتياط ( 4 ) ترك نشود ، و اگر بعد از استعمال كفاره داد و باز استعمال كرد واجب است كه باز كفاره بدهد . ( 5 ) ششم - پوشيدن چيز دوخته	166
[ 359 ] م - هفتم - سرمه كشيدن	170
[ 362 ] م - در صورتى كه احتياج داشته باشد به سرمه كشيدن مانعى ندارد . هشتم - نگاه كردن در آينه . ( 1 )	171
[ 372 ] م - فسوق اختصاص به دروغ گفتن ندارد ( 1 ) بلكه فحش دادن و فخر ( 2 ) به ديگران كردن نيز فسوق است ، و از براى فسوق كفاره نيست ، فقط بايد استغفار كند ، و مستحب است چيزى كفاره بدهد و اگر گاو ذبح كند بهتر است . يازدهم - جدال است	173
[ 381 ] م - اگر به راست جدال كرد بيشتر از سه ( 1 ) مرتبه هر چند باشد يك گوسفند كفاره است مگر آن كه بعد از سه مرتبه كفاره بدهد ، در اين صورت اگر سه مرتبه ديگر جدال كند به راست بايد يك گوسفند ذبح كند . ( 2 ) [ 382 ] م - اگر به دروغ ده مرتبه يا بيشتر جدال كند كفاره يك شتر است ظاهرا ، مگر آن كه پس از سه مرتبه يا زيادتر كفاره را ذبح كند كه در اين صورت در دفعهء اول گوسفند و در دفعهء دوم گاو و در دفعهء سوم شتر است . ( 3 ) دوازدهم - كشتن ( 4 ) جانورانى كه در بدن ( 5 ) ساكن مىشوند	176
طعام صدقه بدهد . سيزدهم - انگشتر بدست كردن به جهت زينت	178
چهاردهم - پوشيدن زيور است براى زن به جهت زينت .	179
[ 399 ] م - اگر در روغن بوى خوش نباشد در ماليدن آن كفاره نيست . ( 3 ) [ 400 ] م - اگر در روغن بوى خوش باشد كفارهء آن ( 4 ) يك گوسفند است اگر چه از روى اضطرار ( 5 ) باشد . شانزدهم - ازالهء مو است از بدن	180
[ 409 ] م - اگر دست بكشد به سر يا ريش خود و يك مو يا بيشتر بيفتد احتياط ( 5 ) آن است كه يك كف طعام صدقه بدهد . هفدهم - پوشانيدن مرد است سر خود را به هر چه او را به پوشاند .	182
احتياط به كفاره دادن دوباره خيلى مطلوب است گر چه وجوبش معلوم نيست . ( 1 ) [ 427 ] م - كفاره در صورتى واجب است كه از روى علم به مسأله و عمد سر را به پوشاند ، پس اگر از روى ندانستن مسأله يا غفلت و سهو و نسيان به پوشاند كفاره ندارد . ( 2 ) هيجدهم - پوشانيدن ( 3 ) زن است روى خود را به نقاب و رو بند و برقع .	186
[ 449 ] م - اقوى كفايت يك گوسفند است در احرام عمره هر چند بيش از يك مرتبه سايه قرار داده باشد ، و يك گوسفند است در احرام حج هر چند بيش از يك مرتبه استظلال كرده باشد . ( 5 ) بيستم - بيرون آوردن خون است از بدن خود . ( 6 )	192
[ 453 ] م - خون از بدن در آوردن كفاره ندارد . ( 4 ) بيست و يكم - ناخن گرفتن .	193
تفنگ و هر چه از آلات جنگ باشد ( 1 ) مگر براى ضرورت ، و مكروه ( 2 ) است سلاح را همراه بردارد در صورتى كه به تن او نباشد اگر ظاهر ( 3 ) باشد و احوط ترك آن است . مسائل متفرقهء محرّمات احرام	199
استفتاءات كفارات احرام	202
ج - اشكال ندارد . [ 528 ] مستحبات دخول حرم ( 2 )	212
فصل چهارم طواف واجب و بعضى از احكام آن	216
[ 543 ] م - كفايت مىكند در صحيح بودن عمل آن كه براى خدا بياورد يا براى اطاعت امر خدايا ( 1 ) براى ترس از جهنم يا براى رسيدن به بهشت و ثواب . ( 2 ) [ 544 ] م - اگر در عملى كه براى خدا مىآورد رضاى ديگرى را هم شركت دهد و خالص براى خدا نباشد عمل باطل است . دوم - آن است كه طاهر باشد از حدث اكبر مثل جنابت و حيض و نفاس و از حدث اصغر يعنى بايد با وضو باشد . ( 3 )	219
و احتياط وجوبى ( 5 ) آن است كه اگر جنب و حائض و نفساء ( 6 ) نيست خودش نيز طواف كند و چون مستحاضه بدون به جا آوردن غسلهايى كه بر او لازم است مىتواند ( 7 ) وارد مسجد الحرام شود و طواف كند ، بنا بر اين به احتياطى كه در غير جنب و حائض و نفساء گفته شد بايد عمل كند ، گر چه دخول مسجد الحرام نيز براى او خلاف احتياط استحبابى است . سوم - طهارت بدن و لباس است از نجاست ( 8 ) .	225
[ 571 ] م - اگر فراموش كند نجاست را و طواف كند ، احتياط ( 2 ) واجب اعاده است ، و همين طور است اگر در بين طواف يادش بيايد . ( 3 ) چهارم - ختنه كردن است در حق مردان	228
[ 573 ] م - اگر بچه ختنه كرده به دنيا بيايد طواف او صحيح است . پنجم - ستر عورت ( 4 ) است	229
[ 579 ] م - گاهى ديده مىشود كه اشخاص نادان در هر دورى كه مىزنند مىايستند و عقب و جلو مىروند كه محاذات را درست كنند ، و اين موجب اشكال است و گاهى حرام است . دوم - ختم نمودن هر دورى است به حجر الاسود	231
لازم نيست در هر دورى بايستد و باز شروع كند ، و كارهاى جهال را نبايد بكنند . سوم - آن كه در طواف كردن ، خانه كعبه در طرف چپ طواف كننده واقع شود .	232
[ 586 ] م - در طواف كردن هر طور برود مانع ندارد ، مىتواند آهسته برود و مىتواند تند برود و مىتواند بدود و مىتواند سواره طواف كند يا با دوچرخه طواف كند . لكن بهتر آن است كه بطور ميانه روى برود . چهارم - داخل كردن حجر اسماعيل عليه السّلام است در طواف	233
[ 591 ] م - اگر كسى در بعضى از دورها از روى ديوار حجر اسماعيل عليه السّلام برود ، احتياط آن است كه به دستور مسأله قبل عمل كند ، و در اين فرض نيز به احتياط واجب كفايت ( 1 ) نمىكند ( 2 ) تمام كردن دور را از آنجايى كه از روى ديوار رفته است . پنجم - بودن طواف است ( 3 ) بين خانه كعبه و مقام حضرت ابراهيم عليه السّلام از همه اطراف ( 4 ) .	234
[ 596 ] م - اگر از جانب حجر اسماعيل عليه السّلام بيشتر از شش ذراع و نيم ( 4 ) در دور زدن دور شد اظهر آن است كه آن جزء را اعاده كند و از مطاف دور بزند ( 5 ) . ششم - خروج طواف كننده است از خانه و آن چه از آن محسوب است .	236
[ 600 ] م - در حال طواف دست گذاشتن روى ديوار حجر اسماعيل عليه السّلام جايز است ( 4 ) ، و به طواف ضرر نمىرساند گر چه احتياط مستحب ( 5 ) در ترك است . هفتم - آن كه هفت شوط يعنى هفت دفعه دور بزند نه كمتر و نه زيادتر .	237
قدر نشست ( 1 ) احتياط آن است كه اتمام كند و اعاده نمايد . ( 2 ) مسائل متفرقهء طواف	249
يقين كند كه خون قطع شده ، حيض نبوده است و اعمالش صحيح است ( 1 ) و در صورت اول حج او صحيح است و بايد طواف و نماز را اعاده كند ( 2 ) و اگر در عمره بوده در صورت ضيق ( 3 ) وقت احتياطا بعد از حج ، يك عمرهء مفرده نيز به جا آورد ( 4 ) . استفتاءات طواف ( 5 )	252
ج - احوط آن است كه تا اعمال واجب را انجام نداده ، طواف مستحبى نكند ( 3 ) . آداب و مستحبات طواف ( 4 )	300
فصل پنجم نماز طواف	303
[ 792 ] م - نماز طواف استحبابى لازم نيست در نزد مقام ابراهيم باشد بلكه در هر جاى مسجد الحرام جايز است بخصوص در موقع ازدحام ، مناسب است مراعات ساير حجاج را بنمايند . استفتاءات نماز طواف	309
ج - اگر بعد از طواف و انصراف از آن ، شك در عدد اشواط كرده‌ايد به شك اعتنا نكنيد و نمازهايى را كه نخوانده‌ايد اگر نمىتوانيد به مكه برويد در محل خود بخوانيد و تا نخوانده‌ايد حرمت نساء باقى است ( 1 ) . مستحبات نماز طواف ( 2 )	319
مستحبات سعى ( 1 )	337
ج - بنا بر احتياط واجب جايز نيست ( 1 ) ، و ضرورت عرفى است ( 2 ) . [ خاتمة ] تبدّل حج تمتع به افراد	352
[ 928 ] م - كسى كه وظيفهء او حج تمتع است و در وقت احرام بستن علم پيدا كند كه اگر بخواهد عمرهء تمتع به جا آورد به وقوف عرفات نمىرسد مىتواند ( 1 ) از اول محرم شود به حج افراد و آن را به جا آورد . و پس از آن عمرهء مفرده به جا آورد و عملش صحيح است ( 2 ) . استفتاءات تبدّل	354
باب دوم اعمال حج تمتع	359
فصل اول احرام حج	361
[ 950 ] م - اگر كسى از روى علم و عمد ترك كند احرام را تا زمان فوت وقوف به عرفه و مشعر ، حج او باطل است ( 3 ) . استفتاءات احرام حج	364
مستحبات احرام حج تا وقوف به عرفات ( 1 )	366
فصل دوم وقوف به عرفات	367
[ 970 ] م - اگر كسى به واسطهء فراموشى يا غفلت يا عذر ديگر ترك كند وقوف به عرفات را در روز نهم كه وقت اختيارى است و در شب دهم كه وقت اضطرارى است كفايت مىكند در صحيح بودن حج او كه وقوف اختيارى مشعر را درك كند چنانچه خواهد آمد ( 2 ) . استفتاءات وقوف به عرفات	371
ج - وقوف اضطرارى عرفه در شب عيد است ، و شب تا طلوع فجر است ( 1 ) . مستحبات وقوف به عرفات ( 2 )	374
فصل سوم وقوف به مشعر الحرام	378
باطل است . استفتاءات وقوف به مشعر الحرام	386
كافى است ، ولى اگر شب نيت وقوف نداشته بايد اضطرارى روز را درك كند ( 1 ) ، ولى اگر نايب است كافى نيست ( 2 ) . مستحبات وقوف به مشعر الحرام ( 3 )	388
[ 1050 ] م - اگر نايب از روى اشتباه يا جهل بر خلاف دستور ( 3 ) عمل كند ( 4 ) اگر براى عمل اجرت گرفته است ضامن است ( 5 ) ، و الَّا معلوم نيست ضامن باشد ، ( 6 ) و در هر صورت بايد اعاده شود ( 7 ) . چند مسأله راجع به بدل ذبيحه	406
[ 1076 ] م - اگر متمكن از سه روز روزه نشد در مكه و برگشت به محل خود در صورتى كه ماه ذى الحجه باقى است مىتواند در محل بگيرد ، لكن با هفت روز روزه فاصله ( 1 ) بدهد و اگر ماه گذشته باشد بايد ( 2 ) هدى ذبح كند اگر چه به وسيله شخص امينى ( 3 ) باشد . مسائل متفرقهء هدى	411
[ 1081 ] م - كسانى كه وكيل ديگرى هستند كه براى او قربانى كنند مىتوانند قبل از اين كه حلق يا تقصير كنند قربانى ديگرى را ذبح نمايند . استفتاءات قربانى	413
ج - قربانى مزبور كفايت نمىكند ، و كسى كه پول را از منوب عنه گرفته ضامن است ( 3 ) . مستحبات هدى	423
5 - اين كه خود ، قربانى را بكشد و اگر نتواند دست خود را بالاى دست كشنده بگذارد . سوم از واجبات منى - تقصير است	424
صيد جايز نيست چه در حرم باشد يا غير حرم و بعيد نيست كه به واسطهء حلق يا تقصير از جهت دوم حرمت برداشته شود ، پس جايز است از براى او صيد در خارج حرم ( 1 ) . مسائل متفرقهء حلق يا تقصير در حج	430
ديگرى نيز قبل از خارج شدن از احرام جايز نيست و لو براى تقصير ( 1 ) . استفتاءات حلق و تقصير	432
ج - تقصير ( 1 ) در صورت جهل كفاره ندارد و حلق را اگر بقصد قربت و به حساب يكى از اعمال انجام داده كافى است . و گر نه باقى بر احرام است و بايد در منى حلق كند على الاحوط ( 2 ) . مستحبات حلق	440
فصل پنجم واجبات بعد از اعمال منى	441
استفتاءات اعمال بعد از منى و طواف نساء	448
ج - گر چه طواف نساء جز اعمال نيست ، لكن عمل واجبى است كه بايد انجام داده شود . مستحبات طواف حج و نماز آن و سعى ( 3 )	455
فصل ششم بيتوته به منى	456
[ 1236 ] م - كسانى كه جايز است براى آنها كوچ كردن در روزه دوازدهم بايد بعد از ظهر كوچ كنند و جايز نيست قبل از ظهر ، ( 4 ) و كسانى كه در روز سيزدهم كوچ مىكنند مختارند هر وقت را بخواهند كوچ كنند . مسائل متفرقهء بيتوتهء به منى	461
نمىشود . استفتاءات بيتوته در منى	463
[ 1282 ] م - اگر بعد از گذشتن وقت هر سه روز يقين كند كه يك روز را رمى نكرده و نداند كدام روز است بايد هر سه روز را قضا ( 3 ) كند با مراعات ترتيب ، گر چه به احتمالى اكتفاء به قضاء روز آخر جايز است . مسائل متفرقهء رمى	474
[ 1285 ] م - كسانى كه عذر دارند از اين كه روز عيد رمى كنند مىتوانند شب قبل از آن يا شب بعد از آن رمى كنند ، و اگر از رمى روز يازدهم نيز معذورند مىتوانند بعد از رمى به جاى روز عيد ، در شب يازدهم رمى روز يازدهم را هم انجام دهند ( 2 ) . استفتاءات رمى جمرات ثلاث	475
ج - اگر كسالت داشته و معذور بوده و وكالت داده عمل او صحيح است ، و نياز به تكرار نداشته است ، و در هر صورت تكرار به نحو مرقوم صحيح نيست ( 2 ) . مستحبات منى ( 3 )	482
كسى كه احياء نفس كرده باشد و هر كس در آنجا صد مرتبه « الحمد للَّه » بگويد ثواب آن برابر است با ثواب خراج عراقين كه در راه خدا تصدق نمايد . مستحبات ديگر مكهء معظمه	483
و مستحب است وقت بيرون آمدن از باب حناطين كه مقابل ركن شامى است بيرون رود و از خداوند متعال توفيق مراجعت را بطلبد و وقت بيرون رفتن يك درهم خرما خريده و آن را بر فقراء تصدق نمايد . مسائل متفرقه	485
گذاشتن جايز نيست ، و لازم نيست ( 1 ) در جايى كه سنگ است نماز بخوانند ، و لازم نيست حصير يا نحو آن با خود ببرند ، ولى اگر مراعات كنند كه موجب وهن نشود و حصير براى جانماز با خود داشته باشند و روى آن نماز بخوانند به طورى كه متعارف ساير مسلمين است اشكال ندارد ، لكن تأكيد مىشود از عملى كه موجب هتك و انگشت نما شدن باشد اجتناب نمايند . استفتاءات مسائل متفرقه	492
باشد ( 1 ) و احتمال بدهند كه احراز تذكيهء آن را كرده و در دسترس مسلمين قرار داده است . ( 2 ) محصور و مصدود ( 3 )	506
[ 1389 ] م - زمانى كه بايد مريض مواعده كند براى ذبح در احرام حج ، روز دهم ( 4 ) است به احتياط واجب و بايد قرار تأخير تا ايام تشريق ندهد ، و در احرام عمرهء تمتع احتياط آن است قبل از خروج حاج به عرفات باشد . استفتاءات محصور و مصدود	515
استفتاءات جديد	517

نام کتاب : مناسك حج ( فارسي ) ( محشى ) نویسنده : السيد الخميني جلد : 1 صفحه : 544

فرمت PDF

شناسنامه

فهرست