ج - اگر استطاعت مالى از براى شما محقق بوده ، در فرض مزبور حج شما صحيح و حج واجب محسوب است ، به شرط آن كه امكان اداى بدهى بعدا به سهولت براى شما فراهم باشد . ( 1 ) ولى اگر با قرض ( 2 ) براى حج استطاعت مالى پيدا كرده‌ايد مستطيع نشده‌ايد و از حجة الاسلام محسوب نمىشود . ( 3 ) [ 75 ] س - اگر كسى مستطيع شد ، آيا مىتواند مال خودش را به پدر يا مادر ببخشد و خرج سفر حج ايشان نمايد ، و اگر چنين كرده است ، تكليفش چيست ؟
ج - اگر شخصا مستطيع است بايد حج به جا آورد ، و با بخشش پول به والدين ، تكليف از او ساقط نمىشود ، و در صورتى كه با بخشش پول به والدين نتواند حج واجب بر خود را به جا آورد بخشش جايز نيست ، اگر چه صحيح است .
[ 76 ] س - اشخاصى كه در وقت اسم نويسى براى حج ، استطاعت مالى دارند و از طرف دولت براى پنج سال يا بيشتر اسم مىنويسند ، آيا براى اين گونه اشخاص اسم نويسى واجب است يا نه ؟ و بر فرض وجوب اگر مسامحه كردند و ننوشتند و بعد از مدت پنج سال مردند يا از استطاعت مالى افتادند ، فقط ترك واجب كرده‌اند يا اين كه حج هم بر آنان مستقر است ؟
ج - اگر احتمال دهند كه قرعه در همان سال اول به نامشان بيرون مىآيد لازم است شركت كنند ، ( 4 ) و اگر شركت نكردند بايد به حج بروند ، و حكم كسى را دارند كه حج بر او مستقر است . ( 5 )

53