قبل واجب بوده است چنانچه مأيوس از خوب شدن باشد بايد در همان سال ( 1 ) يا سال بعد ( 2 ) براى حج و عمرهء تمتع نايب بگيرد ، و در صورتى كه مأيوس از خوب شدن نباشد ( 3 ) نايب نمىتواند بگيرد و بايد خودش حج و عمرهء تمتع را مجددا انجام دهد ، و در هر صورت فعلا از احرام خارج و محرمات احرام بر او حلال شده است .
[ 65 ] س - در حال حاضر كه هر كسى بخواهد حج مشرف شود بايد قبلا براى ثبت نام و مقدمات حج اقدام نمايد ، اگر كسى ثبت نام كرد ولى نوبت او را براى چند سال ديگر اعلام نمودند ، اگر قبل از رسيدن آن نوبت ، از راه ديگر وسيلهء رفتن براى او فراهم شد و پول قرض كرد و به مكه رفت ، آيا حج او حجة الاسلام است يا خير ؟
ج - اگر قبلا حج بر او مستقر نشده و فعلا هم نمىتواند به حج برود مگر با قرض ، ( 4 ) حج بر او واجب نشده است ، و حج او حجة الاسلام نيست . ( 5 ) [ 66 ] س - اگر كسى به خيال اين كه استطاعت دارد بقصد عمرهء تمتع محرم شد و به ترتيب كليهء اعمال حج تمتع حجة الاسلام را انجام داد و بعد از تمام شدن اعمال معلوم شد كه

48