جاى غصبى بريزد . و چنانچه در غير آنجا نتواند وضو بگيرد تكليف او تيمم است .
( مسأله 270 ) : وضو گرفتن از حوض يا وضوخانه مدرسه اى كه نمىداند براى همه مردم وقف شده يا براى محصلين همان مدرسه ، چنانچه مردم متدين معمولا از آن وضو مىگيرند ، به طورى كه نشانه عمومى بودن وقف باشد ، اشكال ندارد .
( مسأله 271 ) : كسى كه نمىخواهد در مسجدى نماز بخواند ، اگر نداند حوض يا وضوخانه آن براى همه مردم وقف شده يا براى كسانى كه در آنجا نماز مىخوانند ، نمىتواند از آن وضو بگيرد ، مگر آن كه از عمل افراد متدين بفهمد كه وقف آن عام است .
( مسأله 272 ) : وضو گرفتن از حوض يا وضوخانه تيمچه ها و مسافر خانه ها و مانند آنها ، براى غير ساكنين آن هنگامى صحيح است كه بداند صاحبان آنها راضى هستند ، هر چند از وضو گرفتن افراد متدينى كه ساكن آن اماكن نيستند علم حاصل شود .
( مسأله 273 ) : وضو گرفتن در نهرهاى بزرگ هر چند راضى بودن مالكش معلوم نيست ، اشكال ندارد ; ولى اگر مالك آنها از وضو گرفتن نهى كند يا انسان بداند كه مالك راضى نيست ، يا اين كه مالك صغير يا مجنون باشد ، يا اين كه آن نهرها در تصرف غاصب باشد ، در همه اين صورتها وضو گرفتن با آب آنها جايز نيست ، اما نهرهايى كه در روستاها و مانند آنها هست و روش مردم بر استفاده از آنها جارى است وضو گرفتن و ساير استفاده ها از آنها اشكال ندارد هر چند مالك آنها صغير يا مجنون باشد ، و نيز مالك آنها حق ندارد مردم را از استفاده منع كند .
( مسأله 274 ) : اگر فراموش كند آب غصبى است و با آن وضو بگيرد صحيح است ، ولى كسى كه خودش آب را غصب كرده ، اگر غصبى بودن آن را فراموش كند و وضو بگيرد ، بايد وضويش را با آب مباح اعاده كند هر چند كسى باشد كه اگر يادش بود اجتناب مىكرد .
شرط چهارم : مباح بودن ظرف آب وضو .

56