ممكن باشد و بعدا از عمل به آن عاجز شود ، از وقتى كه عاجز مىشود قسم او به هم مىخورد . و هم چنين است اگر عمل كردن به نذر يا قسم يا عهد به اندازه اى مشقت پيدا كند كه نتواند آن را تحمل كند .
( مسأله 2593 ) : اگر پدر از قسم خوردن فرزند جلوگيرى كند ، يا شوهر از قسم خوردن زن جلوگيرى نمايد ، قسم آنان صحيح نيست .
( مسأله 2594 ) : هر گاه زن بى اجازه شوهر ، و فرزند بى اجازه پدر قسم بخورد ، پدر و شوهر مىتوانند قسم آنان را به هم بزنند ، بلكه ظاهر آن است كه قسم خوردن آنها بى اجازه پدر يا شوهر منعقد نمىشود . و هم چنين است حكم كنيز و بنده نسبت به مولايشان .
( مسأله 2595 ) : اگر شخص از روى فراموشى ، يا ناچارى يا غفلت به قسم عمل نكند ، كفاره بر او واجب نيست ، و نيز اگر مجبورش كنند كه به قسم عمل ننمايد . و قسمى كه آدم وسواسى مىخورد ، مانند اين كه مىگويد والله الان مشغول نماز مىشوم ، و به سبب وسواس مشغول نمىشود ، اگر وسواس او طورى باشد كه بى اختيار به قسم عمل نكند كفاره ندارد .
( مسأله 2596 ) : كسى كه قسم مىخورد كه حرف من راست است چنانچه حرف او راست باشد قسم خوردن او مكروه است ، و اگر دروغ باشد حرام و از گناهان بزرگ مىباشد ; ولى اگر براى اين كه خودش يا مسلمان ديگرى را از شر ظالمى نجات دهد ، قسم دروغ بخورد اشكال ندارد بلكه گاهى واجب مىشود ; اما اگر بتواند توريه كند يعنى هنگام قسم خوردن طورى نيت كند كه دروغ نشود بهتر است كه توريه نمايد ، مانند اين كه اگر ظالمى بخواهد كسى را اذيت كند ، و از انسان بپرسد كه او را ديده اى و انسان يك ساعت پيش او را ديده باشد ، بگويد او را نديده ام و قصد كند كه از پنج دقيقه پيش نديده ام .

481