بى اجازه او بردارد ، و بدون اعراض او تملك كند ، و اگر صاحب آن را نتوان معلوم كرد و در حرم مكه پيدا نشده مىتواند به قصد اين كه ملك خودش است بردارد و واجب است كه هر وقت صاحبش پيدا شد ، چنانچه تلف نشده خود مال را و اگر تلف شده بنابر احتياط واجب عوض آن را به او بدهد .
( مسأله 2488 ) : هر گاه چيزى كه پيدا كرده داراى نشانه اى است كه به سبب آن مىتواند صاحبش را پيدا كند ، هر چند بداند صاحب آن سنى يا كافرى است كه اموالش محترم است ، چنانچه قيمت آن چيز به مقدار يك درهم برسد بايد از روزى كه آن را پيدا كرده تا يك سال در محل اجتماع مردم و هر جا كه احتمال داده شود كه صاحبش پيدا مى شود ، اعلان كند .
( مسأله 2489 ) : اگر شخص خودش نخواهد اعلان كند ، مىتواند به شخص مطمئنى بگويد كه از طرف او اعلان نمايد .
( مسأله 2490 ) : اگر تا يك سال اعلان كند و صاحب مال پيدا نشود ، چنانچه آن مال را در غير حرم مكه پيدا كرده مىتواند آن را براى خود بردارد ، يا براى صاحبش نگهدارى كند كه هر گاه پيدا شد به او بدهد يا از طرف صاحبش به فقراء صدقه بدهد ، و اگر آن مال را در حرم پيدا كرده احتياط واجب آن است كه صدقه بدهد .
( مسأله 2491 ) : اگر پس از اعلان به مدت يك سال صاحب مال پيدا نشد ، و مال را براى صاحبش نگهدارى كرد ولى از بين رفت ، چنانچه در نگهدارى آن كوتاهى نكرده و تعدى يعنى زياده روى هم ننموده ضامن نيست ، ولى اگر براى خود برداشته باشد و صاحب آن پيدا شود ضامن است ، و اگر از طرف صاحبش صدقه داده باشد صاحبش مخير است بين آن كه به صدقه راضى شده يا عوض مالش را مطالبه كند ، و ثواب صدقه براى صدقه دهنده باشد .
( مسأله 2492 ) : يابنده مال اگر عمدى به دستورى كه گذشت اعلان نكند ، معصيت كرده ، و باز هم واجب است اعلان كند .
( مسأله 2493 ) : اگر ديوانه يا بچه نا بالغ چيزى پيدا كند ، ولى او مىتواند

455