( مسأله 2213 ) : اگر مالى را كه قرض كرده از بين نرفته باشد ، و صاحبش آن را مطالبه نمايد ، احتياط مستحب آن است كه بدهكار همان مال را به او بدهد .
( مسأله 2214 ) : اگر قرض دهنده شرط كند كه زيادتر از مقدارى كه مىدهد بگيرد ربا و حرام است ، مانند اين كه يك من گندم بدهد و شرط كند كه يك من و پنج سير بگيرد ، يا ده تخم مرغ بدهد كه يازده عدد بگيرد ; بلكه اگر قرار بگذارند كه بدهكار كارى براى او انجام دهد يا چيزى را كه قرض كرده با مقدارى جنس ديگر بدهد ربا و حرام است ، مانند اين كه شرط كند يك تومانى را كه قرض كرده با يك كبريت مسترد كند ، و نيز اگر با او شرط كند كه چيزى را كه قرض مىگيرد به گونه خاصى تحويل دهد باز هم ربا و حرام است ، مانند اين كه مقدارى طلاى نساخته به او بدهد و شرط كند كه ساخته تحويل بگيرد ، ولى اگر بدون شرط كردن ، خود بدهكار زيادتر از آنچه قرض كرده بدهد اشكال ندارد ، بلكه مستحب است .
( مسأله 2215 ) : ربا دادن مانند ربا گرفتن حرام است . و كسى كه قرض ربائى گرفته مالك نمىشود و نمى تواند تصرف كند ، ولى چنانچه طورى باشد كه اگر قرار ربا را هم نداده بودند صاحب پول راضى بوده كه گيرنده قرض در آن پول تصرف كند ، قرض گيرنده از بابت رضايت مالك مىتواند در آن تصرف نمايد ، و گر نه قرض باطل است .
( مسأله 2216 ) : اگر گندم ، يا چيزى مانند آن را به طور قرض ربائى بگيرد و با آن زراعت كند ، مالك شدن محصول محل منع است ، و نبايد در محصولى كه از آن بدست آمده تصرف نمايد .
( مسأله 2217 ) : اگر لباسى را به ذمه بخرد ، سپس از پولى كه به قرض ربائى گرفته يا از پول حلالى كه مخلوط با آن پول است به صاحب لباس بدهد ، پوشيدن آن لباس و نماز خواندن با آن اشكال ندارد ، مگر آن كه در وقت خريدارى نيت داشته كه از همان پول بدهد ، چه فروشنده لباس مالك آن باشد چه وكيل او . ولى اگر به فروشنده بگويد كه اين لباس را با اين پول مىخرم پوشيدن آن لباس حرام

404