ولى اگر سهوى كلمه اى يك حرفى يا بيشتر بگويد ، هر چند كلمه معنى دار باشد نمازش باطل نمىشود ، اما بايد پس از نماز سجده سهو كند چنانچه مىآيد .
( مسأله 1106 ) : سرفه كردن و آروق زدن و آه كشيدن در نماز اشكال ندارد ، ولى گفتن عمدى آخ ، آه و مانند آن ، نماز را باطل مىكند .
( مسأله 1107 ) : اگر كلمه ذكرى را به قصد ذكر بگويد ، مانند اين كه به قصد ذكر بگويد الله اكبر ، و هنگام گفتن آن صدا را بلند كند كه چيزى را به ديگرى بفهماند اشكال ندارد ، ولى اگر به قصد اين كه چيزى به كسى بفهماند كلمه اى را به قصد ذكر بگويد اشكال دارد .
( مسأله 1108 ) : خواندن قرآن در نماز ، به جز چهار آيه اى كه سجده واجب دارد ، و نيز دعا كردن در نماز اشكال ندارد ، ولى احتياط آن است كه در نماز فريضه به غير عربى دعا نكند .
( مسأله 1109 ) : اگر چيزى از حمد و سوره و ذكرهاى نماز را عمدى و بدون قصد جزئيت يا احتياطا چند بار بگويد اشكال ندارد ، مگر اين كه به حد وسواس برسد كه نماز باطل است .
( مسأله 1110 ) : در حال نماز ، نبايد به ديگرى سلام كند ، و اگر ديگرى به او سلام كرد ، بنابر احتياط واجب بايد مانند سلام او جواب دهد ، مثلا اگر گفته :
سلام عليكم ، در جواب بگويد : سلام عليكم ; ولى در جواب عليكم السلام ، احتياط آن است كه بگويد سلام عليكم .
( مسأله 1111 ) : جواب سلام را چه در نماز و چه در غير نماز بايد فورى بگويد ، و اگر فراموش كند يا عمدى جواب سلام را به اندازه اى طول دهد كه اگر جواب گويد ، جواب آن سلام شمرده نمىشود ، چنانچه در نماز باشد ، نبايد جواب دهد ، و اگر در نماز نباشد جواب دادن واجب نيست .
( مسأله 1112 ) : در غير نماز بايد جواب سلام را طورى بگويد كه سلام كننده بشنود ، ولى اگر سلام كننده ناشنوا باشد ، يا پس از سلام به سرعت بگذرد ، چنانچه معمولى جواب او را بدهد كافى است ، و در صورت امكان با حركت لب و

203