بگيرد ، مثلا ده عدد تخم مرغ بدهد و يازده عدد بگيرد ، چنانچه نقد باشد اشكال ندارد ، و در نسيه احتياط ترك نشود .
شرايط فروشنده و خريدار ( مسأله 2013 ) : براى فروشنده و خريدار شش چيز شرط است :
اول : آن كه بالغ باشند .
دوم : آن كه عاقل باشند .
سوم : آن كه سفيه ممنوع از تصرف نباشند ، يعنى مال خود را در كارهاى بيهوده مصرف نكنند .
چهارم : آن كه قصد خريد و فروش داشته باشند . پس اگر مثلا به شوخى بگويد مال خود را فروختم ، معامله باطل است .
پنجم : آن كه كسى آنها را مجبور نكرده باشد .
ششم : آن كه جنس و عوض را كه مىدهند مالك يا ولى و يا وكيل مالك باشند .
و احكام اينها در مسائل آينده بيان مىشود .
( مسأله 2014 ) : معامله با بچه نا بالغ ، كه مستقل در معامله باشد باطل است ، گرچه با اذن پدر يا جد باشد - بنابر احتياط لازم - ، اما اگر معامله با ولى باشد و بچه نا بالغ مميز تنها صيغه معامله را جارى سازد معامله صحيح است ، و هم چنين است اگر طفل واسطه باشد براى دادن پول به فروشنده و رساندن جنس به خريدار گرچه مميز نباشد معامله صحيح است ، چون واقعا دو نفر بالغ با يكديگر معامله كرده اند ، ولى بايد فروشنده و خريدار يقين يا اطمينان داشته باشند كه طفل جنس يا پول را به صاحب آن مىرساند .
( مسأله 2015 ) : نبايد از بچه نا بالغ چنانچه معامله با او صحيح نيست چيزى بخرد ، يا چيزى به او بفروشد ، و بايد جنس يا پولى را كه از او گرفته هر چند كه مال خود بچه باشد به ولى ، او بدهد و اگر بداند مال ديگرى بوده به صاحب آن بدهد ، يا از صاحبش رضايت بخواهد ، و اگر ولى و صاحب آن را نمىشناسد و

362