نوع كفاره روزه ( مسأله 1611 ) : در كفاره افطار روزه ماه رمضان ، بايد يك بنده آزاد كند ، يا به توضيحى كه در مسأله بعد مىآيد ، دو ماه روزه بگيرد ، يا شصت فقير را سير كند ، يا به هر كدام يك مد كه تقريبا ده سير است اطعام كند يعنى گندم يا جو يا آرد يا نان و يا خرما بدهد ، و چنانچه اينها برايش ممكن نباشد هر چه مىتواند به فقرا صدقه بدهد ، و اگر نتواند صدقه بدهد ، هيجده روز پى در پى روزه بگيرد ، و اگر هيچ گاه نمىتواند روزه بگيرد اكتفا به استغفار نمايد ، بلكه بنابر احتياط واجب هر وقت بتواند كفاره را بدهد .
( مسأله 1612 ) : كسى كه بايد دو ماه كفاره ماه رمضان را روزه بگيرد ، لازم است سى و يك روز آن را پى در پى روزه بگيرد ، و هنگامى شروع كند كه اول آن عيد فطر و يا در وسط آن عيد قربان نباشد و بقيه دو ماه اگر پى در پى نباشد اشكال ندارد .
( مسأله 1613 ) : كسى كه بايد پى در پى روزه بگيرد ، اگر در بين آن بى عذر يك روز روزه نگيرد ، بايد روزه ها را از سر بگيرد ، همچنين اگر وقتى شروع كند كه در ميان آن روزى باشد كه روزه آن به نذر و مانند آن بر او واجب باشد .
( مسأله 1614 ) : اگر در بين روزهائى كه بايد پى در پى روزه بگيرد عذرى مانند حيض يا نفاس يا سفرى كه مجبور به آن است ، برايش پيش آمد واجب نيست پس از بر طرف شدن عذر روزه ها را از سر بگيرد ، بلكه بقيه را بجا آورد .
( مسأله 1615 ) : اگر به چيز حرامى روزه خود را باطل كند ، كه در هر حال حرام است مانند شراب و زنا و نزديكى كردن با عيال خود در حال حيض ، كفاره جمع بر او واجب مىشود ، يعنى بايد يك بنده آزاد كند ، و دو ماه روزه بگيرد ، و شصت فقير را سير كند ، يا به هر كدام آنها يك مد كه تقريبا ده سير است گندم يا جو يا نان و يا خرما بدهد ، و چنانچه هر سه برايش ممكن نباشد هر كدام آنها را كه ممكن است بايد انجام دهد ، و هم چنين است اگر افطار كند به غذائى كه ضرر كلى داشته باشد بنابر احتياط واجب .

288