برنگردد نمازش صحيح است و منفرد مىشود ، و احتياط اعاده نماز است .
( مسأله 1431 ) : چنانچه سهوى پيش از امام به سجده رود ، اگر به قصد اين كه با امام نماز بخواند سر بردارد و با امام به سجده رود ، جماعت و نمازش صحيح است و اگر عمدى برنگردد نمازش صحيح و احوط اتمام و اعاده است .
( مسأله 1432 ) : اگر امام در ركعتى كه قنوت ندارد اشتباهى قنوت بخواند ، يا در ركعتى كه تشهد ندارد اشتباهى مشغول خواندن تشهد شود ، مأموم نبايد قنوت و تشهد را بخواند ، ولى نمىتواند پيش از امام به ركوع رود ، يا پيش از ايستادن امام بايستد ، بلكه بايد صبر كند تا قنوت و تشهد امام تمام شود و بقيه نماز را با او بخواند ، و احتياط لازم آن است كه در صورت امكان امام جماعت را به اشتباه خود متوجه سازند .
مستحبات نماز جماعت ( مسأله 1433 ) : مستحب مؤكد بلكه احوط است كه اگر مأموم يك مرد باشد ، كمى عقب تر از سمت راست امام بايستد ، و اگر يك زن از اهل خود امام باشد مستحب است پشت سر و يا سمت راست امام عقب بايستد به طورى كه جاى سجده او مساوى زانو يا قدم امام باشد ، و اگر يك يا چند زن باشند پشت سر امام بايستند ، و اگر يك مرد و يك زن يا يك مرد و چند زن باشند ، مرد سمت راست امام كمى عقب تر بايستد ، و يك يا چند زن پشت سر امام بايستند ، و اگر چند مرد و يك يا چند زن باشند ، آنچه مرد است عقب امام و زنها پشت مردها بايستند .
( مسأله 1434 ) : اگر امام و مأموم هر دو زن باشند احتياط واجب آن است كه همه رديف يكديگر بايستند و امام جلوتر از ديگران نايستد ، و احوط آن است كه در نماز ميت زن امامت نكند ، چنان كه گذشت .
( مسأله 1435 ) : مستحب است امام در وسط صف بايستد و اهل علم و كمال و تقوى در صف اول بايستند .
( مسأله 1436 ) : مستحب است صفهاى جماعت منظم باشد ، و بين افراد يك

259