ضمن اعمال حج ، غسل مستحبى نموده ، هست يا نه ؟ و بنابر لزوم قضاء نسك مشروط به طهارت ، معتبر است كه در طول ذيحجه باشد يا نه و وظيفه او نسبت به مباشرت با زنان چيست ؟ .
ج - به نظر حقير كه بنابر احتياط ، غسل مستحبى كفايت از غسل واجب نمىكند چنانچه قبل از شروع به اعمال ، غسل مستحبى بجا آورده در اين مسأله رجوع كند به كسانى كه غسل مستحبى را كافى از غسل واجب مىدانند و در اين صورت حج صحيح و چيزى بر او نيست و اگر غسل مستحبى بجا نياورده نيز حج صحيح است ولى واجب است طواف عمره تمتع و طواف حج را با نماز آنها قضا كند هر چند بعد از ماه ذيحجه باشد و احتياطا سعى را بعد از هر يك از اين دو طواف بجا آورد و اگر نمىتواند نايب بگيرد و بايد از مباشرت با زن اجتناب كند و چون شرط نيست كه طواف نساء در ماه ذيحجه بجا آورده شود مىتواند خودش برود و بجا آورد و مىتواند هم نايب بگيرد هر چند در غير ذيحجه باشد .
س 15 - شخصى سهوا غسل مس ميت را نكرده بعد از تمام اعمال حج و در وطن به يادش آمده كه غسل مس ميت را انجام نداده ، آيا تكليف اين شخص ، حج مجدد است يا نه ؟ .
ج - اگر بعد از مس ميت و قبل از حج ، غسل جنابت بجا آورده باشد حج او صحيح است و اگر بجا نياورده باشد نظر به اين كه اينجانب ، اجزاء اغسال مستحبه را از غسل واجب ، مشكل مىدانم اگر براى احرام ، غسل كرده باشد يا غسل مستحبى ديگرى نموده باشد به هر يك از مراجع تقليد كه غسل مستحبى را از سائر اغسال ، مجزى مىدانند رجوع و بنا را بر صحت حج بگذارد .
س 16 - شخصى بين الاحرامين جنب گرديده و فراموش كرده كه غسل كند و همه اعمال حج را با حالت جنابت انجام داده اكنون با توجه به اين كه جز طواف و نماز آن ، بقيه اعمال حج مشروط به طهارت نيست و اين كه ترك طواف در صورتى مبطل است كه از روى عمد و جهل باشد نه صورت نسيان و ضمنا مىفرمايند غير متمكن از طهورين ، در حكم غير متمكن از طواف است آيا نمىشود ناسى شرط را در حكم ناسى اصل دانست و همان طورى كه نسيان اصل

470