مرتد و مشرك و كافر و احكام آنها س 57 - كسى كه اصول دين و فروع آن را بلد نيست خوردن از غذائى كه طبخ كرده چه صورت دارد ؟ .
ج - اگر اصول و معتقدات اسلامى را معتقد است محكوم به حكم اسلام و طهارت است هر چند بطور تفصيل و ترتيب نتواند آنها را بيان كند و طبخ او هم اشكال ندارد و اگر هيچ متوجه نيست بطورى كه اگر از مبدأ و معاد و اصول اسلامى چيزى از او سؤال كنند اظهار بى اطلاعى كند و جاهل محض باشد محكوم به كفر است و نمىشود با رطوبت با او ملاقات كرد . و البته با اقرار به شهادتين ، تفحص از اعتقاد او لازم نيست و محكوم به اسلام است .
س 58 - كسى كه با شوخى ( نعوذ بالله ) خداوند عالميان را مسخره مىكند و به افعال خدا به شوخى اشكال مىگيرد كافر مىشود يا اين كه تا اظهار كفر نكرده كافر نمىشود ؟
ج - با آن كه گفتار و افعال شخص مذكور ، موجب شك در كفر باشد حكم به كفر او نمىشود . نعوذ بالله من اغواء الشيطان والتمسخر با فعال الله .
س 59 - اگر شخص مؤمن و مسلمانى كافر شود و موقع مرگ توبه نمايد توبه‌اش قبول است يا نه البته قبلا اين مطلب را سؤال كرده بودم و حضرتعالى فرموده‌ايد توبه‌اش قبول است ولى پس از مطالعه مرقوم مبارك ، مراجعه به كتاب كافى نمودم روايتى از حضرت امام صادق ( ع ) دارد كه اگر مسلمانى مرتد شود و كافر گردد توبه‌اش قبول نيست . و در آيه شريفه هم دارد ( والذين كفروا اوليائهم الطاغوت يخرجونهم من النور الى الظلمات اولئك اصحاب النار هم فيها خالدون ) بنابر اين باز نظر مباركتان را مرقوم نمائيد .
ج - شما خوبست در استفاده از احاديث و كتب معتبره ، به يكى از آقايان اهل علم كه در اين جهت وارد باشد مراجعه نمائيد و جواب مختصرى كه عجالة مىشود نوشت اين است كه بر حسب آنچه در اين اخبار ، مذكور است قبول نشدن توبه مرتد فطرى نسبت به بعضى از احكام است مانند تقسيم اموال و باطل شدن عقد زن و اما از جهت آثار اخروى و عدم عقاب كفر ، توبه او قبول است و مطلقات و عمومات قبول توبه را نمىتوان تقييد نمود و تخصيص زد و قدر متيقن از تخصيص و

41