كارگران يا طلاب كه ايام محرم و صفر از طريق منبر ، زندگى خود را اداره مىكنند چنانچه در آخر سال ، مبلغى بابت خمس ، بدهكار شدند پس از دستگردان ، بر ذمه مىگيرند حال كه در بين سال از منافع و در آمد خود مىخواهند آن وجوه را بپردازند لازم است اول ، تخميس منافع نمايند و يا بدون تخميس ، جائز است اداء دين - كه سهمين باشد - بنمايند ؟ .
ج - اگر مال تخميس شده را مصرف نمايد و قرض خود را در سال بعد ، از منافع بپردازد اشكالى ندارد و لكن اگر تمام مال را ذخيره نمايد و بخواهد از عوائد سال بعد ، قرض خمس را بپردازد بايد خمس آن را بدهد .
س 215 - شخصى مقدارى وجه نقد دارد كه خمس به آن تعلق گرفته ولى نمىخواهد خمس آن را از وجوه نقدينه بپردازد آيا مىتواند از منافع امسال ، خمس موجودى را بدهد يا نه ؟ .
ج - از منافع سال بعد اگر خمس ربح سال قبل را بدهد مانعى ندارد ولى خمس مبلغى را كه از بابت خمس ربح سال قبل ، داده نيز بايد بدهد .
س 216 - سرمايه شخصى ، ده هزار تومان است و دو هزار تومان وجوه آن را پرداخته فعلا سرمايه وى ده هزار تومان است يا هشت هزار تومان ؟ .
ج - اگر دو هزار تومان خمس را از مال مخمس يا از مالى كه متعلق خمس نبوده پرداخته سرمايه ، ده هزار تومان است و اگر از خود ده هزار تومان داده قهرا سرمايه ، هشت هزار تومان مىشود .
چيزى كه خمس به آن تعلق گرفته به قيمت خريد حساب مىشود يا به قيمت وقت وجوب اداء س 217 - اگر شخصى بخواهد اموال خود را حساب كند و خمس آن را بپردازد در چه صورت قيمت مال متعلق خمس را روى حساب و ارزش سابق حساب كند و در چه صورت ، روى ارزش فعلى ؟ .
ج - اگر به ذمه خريده و پولى كه خمس ، به آن تعلق گرفته به ازاء آن داده قيمت روز خريد ، كافى است و اگر به عين ، خريده يا به ذمه خريده و از ربح سال ، وجه آن را پرداخته قيمت روز اداء ، واجب است و با شك در اين كه به عين ، خريده يا

348