قيمت سوقيه آن ، خمس دارد يا نه ؟ و در صورت تعلق خمس ، پس از فروش ، پرداخت نمايم يا هم اكنون ارزيابى نموده خمس آن را بپردازم ؟ .
ج - در فرض مسأله اگر اراضى مزبوره را به قصد تملك احيا كرده‌ايد فعلا خمس به آنها تعلق گرفته و بايد هم اكنون ارزيابى نموده و خمس آن را بدهيد و اگر قبل از فروش خمس آن را بپردازيد بايد خمس ثمن را بپردازيد و در اين صورت بايد حاكم شرع فروش مقدار خمس را اجازه نمايد و در هر دو صورت مقدارى را كه بابت اجرت تحجير و غيره از پول مخمس داده‌ايد كسر نمائيد .
موارد تعلق يا عدم تعلق خمس به خانه س 25 - كسى خانه‌اى دارد ، قسمتى از آن را اجاره داده و قسمت ديگر را خودش ساكن است آيا اين قسمت مورد اجاره ، خمس دارد و يا چون اصل خانه ، مورد احتياج بوده اصلا خمس ندارد ؟ .
ج - اگر مقدارى كه اجاره داده زائد بر احتياج باشد خمس دارد و اگر مورد احتياج است خمس ندارد .
س 26 - در صورت وجوب خمس ، فقط قيمت اطاقهائى كه اجاره داده حساب كند يا به سهم اطاقها از قيمت حياط و حوض و برق و سائر لوازم منزل هم بايد خمس داده شود ؟ .
ج - بايد دو اطاق را با توجه به حق استفاده از اشياء مذكوره در سؤال حساب كند .
س 27 - شخصى خانه‌اى دارد كه والده‌اش دو دانگ آن را به او صلح كرده و او هم يك دانگ آن را مهريه عيالش قرار داده و نيز يك دانگ ديگر را والده‌اش به او صلح كرده مشروط بر اين كه تا خودش زنده است اختيار فسخ داشته باشد . پس از فوت والده‌اش آن يك دانگ ديگر هم به او رسيده و در اين خانه با برادرش شريك بوده و چون برادرش حاضر به تفكيك يا تعمير نشده و از اين نظر در زحمت بوده خانه ديگرى خريدارى نموده و نصف پول آن را از منافع سال جارى پرداخته و بقيه آن را قرض الحسنه گرفته كه به تدريج بپردازد ، اكنون به كدام قسمت آن خانه ، خمس ، تعلق مىگيرد ؟ به يك دانگى كه مهر عيالش است كه ابتدا از طرف

295