( مسأله 1455 ) : روزه متتابع كفاره با چيزهايى مانند جنابت غير عمدى و يا حيض و يا نفاس و يا عذر شرعى ديگر بهم نمى خورد .
( مسأله 1456 ) : هرگاه شخصى غسل جنابت يا حيض و يا نفاس را فراموش كند و چند روز روزه بگيرد و بعد بخاطرش بيايد روزه‌هاى او صحيح نيست [1] و بايد مانند نمازش روزه‌ها را نيز قضا كند و اگر هم روزه معينى و يا روزه ماه رمضان بوده بايد قضايش را بگيرد ولى كفاره ندارد .
( مسأله 1457 ) : هرگاه شخص بداند كه وقت كافى به مقدار غسل نيست و به مقدار تيمم هم وقت باقى نمانده است و خود را جنب كند حكم او مانند حكم كسى است كه عمدا در حال جنابت شب را صبح كند كه حكم آن گذشت و ليكن هرگاه به مقدار تيمم وقت باقى باشد و شخص خود را جنب كند در اين صورت معصيت كرده ولى بايد تيمم كرده و روزه بگيرد و احوط آن است كه قضاى آن را نيز بگيرد .
( مسأله 1458 ) : هرگاه شخص در شب محتلم شود و بيدار شود و دوباره بخوابد آن هم به قصد بيدار شدن و غسل كردن و ليكن تا صبح بيدار نشود در اين صورت روزه او باطل است و بايد قضاى آن را بگيرد و احوط [2] آن است كه كفاره هم بدهد چون اين خواب ، بنا بر احتياط [3] خواب دوم است به خلاف جنابت در حال بيدارى و خواب بعد از آن زيرا اين خواب ، خواب اول است و همچنين است هرگاه از خواب دوم بيدار شود و باز بخوابد و ليكن بيدار نشود تا

[1] محمد كاظم طباطبائى : اين حكم مختص به فراموشى در ماه رمضان است .
[2] محمد باقر شيرازى : مراعات اين احتياط لازم نيست .
[3] محمد كاظم طباطبائى : ليكن خواب اول است بنابر اقوى .

462