( مسأله 1402 ) : اگر سر را طبق معمول زير آب فرو ببرد مبطل روزه است و ليكن هرگاه هر قسمتى را در وقتى زير آب كند ، بطورى كه در يك زمان همه آن زير آب نباشد نه حرام است و نه مبطل روزه مى باشد .
( مسأله 1403 ) : هرگاه شخصى به قصد غسل كردن در هنگام روزه بودن سر را زير آب كند غسل او باطل است .
( مسأله 1404 ) : احكام فوق همه در هنگامى است كه ارتماس عمدا باشد ولى اگر سهوا سر را زير آب بكند باعث فساد روزه نمى شود مگر اينكه بعد از فرو بردن سر در آب به خاطرش بيايد و باز هم سر را بيرون نياورد ، و ليكن غسل او در هر صورت صحيح است .
( مسأله 1405 ) : اگر شخصى سهوا در آب غصبى ارتماس نمايد [1] روزه او صحيح است [2] ولى غسل او باطل است .
6 - رساندن غبار به حلق ، و حد خلق مخرج خاء ( خ ) مى باشد ، كه موجب قضا و كفاره است چه غبار حلال باشد مانند آرد و چه حرام باشد مانند خاك ، البته هرگاه كه خودش غبار را به حلق برساند و يا عملى را انجام دهد كه باعث رسيدن غبار به حلق باشد مانند اينكه در جايى بايستد كه گرد و غبار باشد و خود را از آن محافظت ننمايد و اگر براى محافظت از غبار تلاش كند و بعدا معلوم شود كه غبار به حلق او رسيده اشكالى ندارد .
( مسأله 1406 ) : غليظ بودن در غبار معتبر نيست و بلكه احساس

[1] ميرزاى شيرازى - محمد كاظم طباطبائى - محمد باقر شيرازى : يعنى با سهو از روزه و علم به غصبى بودن آب .
[2] محمد باقر شيرازى : با اين وجود احوط و اولى قضا كردن آن است .

446