فصل 39 در خمس است مسأله 802 - بدان كه آن چه خمس بر آن تعلَّق مىگيرد و واجب است ، هفت چيز است : اوّل : مال كفّار حربى كه مسلمى بدست آورد . دويّم : معادن است . سيّم : گنج در زمين است . چهارم : چيزهاى است كه از دريا بيرون آورند يا عنبرى كه از روى دريا مىگيرند . پنجم : ارباح مكاسب است . ششم : زمين است كه كافر ذمّى از مسلمان بخرد . هفتم : مال حلالى است كه مخلوط به مال حرام شده باشد .
مسأله 803 - خمس عبارت است از ، پنج يك مال كه بايد داد ، نصف آن به مجتهد جامع الشرائط يا وكيل او بايد برسد يا به اذن او بايد داد و نصف ديگر آن را به فقرا و ايتام و ابن السّبيل سادات كه از طرف پدرى يا پدرى و مادرى سيّد باشند نه از طرف مادرى تنها .
مسأله 804 - اگر سيّد غنى باشد و خمس به او بدهى كفايت نمىكند .
مسأله 805 - شخص خمس مال مخلوط به حرام را سهوا به فقراء غير سيّد داد ، احوط بلكه اقوى اعاده آن است به سيّد و اگر زيادتر از خمس حرام در مال خود بداند زيادتر [1] را تصدّق [2] به فقراء بدهد .

[1] - ( شيرازى ) يعنى تمام را .
[2] ( يزدى ) جواز اكتفا به همان خمس بعيد نيست .

200