< فهرس الموضوعات > 378 . فسخ < / فهرس الموضوعات > < فهرس الموضوعات > 378 . دعواي تهاتر < / فهرس الموضوعات > و در صورتى كه اشجارى در زمين بوده و نمو و ترقى پيدا كرده بواسطه زحمت و آب دادن عمرو ، آيا حقى در اشجار يا بر مالك پيدا مىكند يا نه ؟ ( بينوا توجروا ) .
جواب : بسم الله الرحمن الرحيم هر گاه امور مذكوره را براى زراعت خود كرده است ، و مدت سر آمده و خودش به آنها منتفع شده ، حقى بر مالك ندارد . و هم چنين نسبت به نمو درخت كه از آب دادن زراعت حاصل شده است .
بلى اگر عينى در آن زمين داشته باشد ، مال او است . و مالك را مىرسد او را امر كند به تخليه زمين از آن عين ، حاصل اين كه ، در اوصاف حاصله ، حقى ندارد . بلى ، اگر در بين مدت ، اجاره منفسخ شد بعد از اين كه زمين را كنده و مستعد زراعت كرده ، يا كرايه به آن داده ، مىتواند مطالبه عوض آن كند على الظاهر ( والله العالم ) .
< / السؤال = 7310 > < السؤال = 9377 > < السؤال = 9379 > سؤال 378 : تاجر ، چهل ليره را به شخصى مصالحه مىكند در دويست و سى تومان ، و به ازاء اين وجه ، دو ورقه حواله مىگيرد هر يك يكصد و پانزده تومان ، هنوز حواله را نفرستاده ، اين شخص به تاجر گفت كه " يك قطعه حواله خودم را بده به من " ، بيست ليره به تو مىدهم ، تاجر قبول كرد . اين شخص بيست ليره را داد به شرط آن كه قطعه حواله به او رد شود . تاجر پول را گرفت . اما حواله را رد نكرد . هر چه مطالبه كرد ، رد نكرد .
ضمنا تاجر از اين شخص پول ديگر هم طلب داشته مطالبه مىكرد . اين شخص مىگفت :
" حال ندارم " تاجر گفت " قطعه حواله كه نزد من است مىفرستم بدون بناء جديدى در بين " اين شخص گفت بفرست تاجر حواله را فرستاد و وصول كرد . حال ، تاجر مىگويد : " بيست ليره كه داده بودى ، بابت وجه حواله محسوب مىكنم . اما وجه حواله را كه دوباره وصول كردم ، بابت طلب ديگر خود محسوب مىدارم " .
اين شخص مىگويد : " رضاى من به معامله ثانى به جهت رد كردن حواله بوده است . اگر مىدانستم تو حواله را نمىدهى ، هر آينه هم چه معامله اى نمىكردم . و بعد هم كه اجازه دادم اين حواله را فرستاده باشى ، براى گرفتن اصل وجه حواله بوده است . بيست ليره را بابت طلب ديگر خود بايد محسوب بدارى . تو كه هم چه خيال داشتى چرا در وقت فرستادن حواله اظهار

230