ج : هر گاه ولى از خويشان نداشته باشد حاكم شرع ولى اوست واگر نباشد عدول مسلمين واگر آنها هم نباشند ظاهر اين است نماز جماعت ساقط باشد . والله العالم .
( 99 ) س 22 : بفرماييد كه نماز صبح يا ظهر يا عصر يا مغرب يا عشا را قضا واداء مىتوان به نماز جمعه اقتدا نمود يا نه ؟
ج : بلى مىتواند اقتدا كند به سه شرط .
يكى آن كه نماز جمعه را بر سبيل وجوب بخوانند نه بر سبيل احتياط .
دوم آن كه خود امام يا مجتهد جامع الشرايطى باشد كه نماز جمعه را واجب داند يا مقلد چنين مجتهدى باشد نه اين كه از بابت عادت يا رياست نماز جمعه كند .
سوم آن كه مأموم كسى باشد كه نماز جمعه بر او واجب نباشد مثل مسافر وزن ونحو اينها والله العالم .
( 100 ) س 23 : وبفرماييد كه هر گاه زيد اقتدا نمود به امامى وامام در ركعت اول سهواً حمد را ترك نمود وشروع نمود به قرائت سوره وزيد مأموم مطلع شد بر ترك امام حمد را واو را اعلام ننمود آيا نماز مأموم صحيح است يا نه وهمچنين هر گاه زيد پيش از اقتدا مطلع شد بر ترك امام حمد را وباقى مأمومين امام را مطلع نساختند بر آن سهو واو نيز مطلع ننمود آيا مىتواند اقتدا نمود يا نه ؟
ج : دليلى بر وجوب اعلام مأموم امام را بر سهو نديده ام بلى اگر اعلام كند بر امام لازم است كه اگر محلى باقى باشد مسهوّ عنه را به جا آورد واگر اعلام نكرد نماز امام صحيح است وهمچنين نماز مأموم بلى بايد مأموم خود مسهوّ عنه را به جا آورد حتى آن چه از قرائت را ترك نموده هم چنان كه مفهوم مىشود از روايت عبد الرحيم قصير وفي الجمله اشعارى هم به آن دارد صحيحه عبد الله بن سنان والله العالم .

79