مصالحه درست است يا نه ؟
ج : اگر مصالحه به ثمن غير معيّن بشود وبعد وجه حرام داده شده مصالحه صحيح است ، واگر به همان وجه حرام مصالحه شود مصالحه فاسد است .
( 423 ) س 12 : چه مىفرمايند كه حقّى از سلسله اى بر ذمّه من بود ، وآن سلسله غايب بودند ، وبا يك نفر از كبار آن سلسله در حضور عدول مؤمنين مصالحه نمودم ، وآن شخص حقّ خود وسائر منسوبين غايب خود را مصالحه نمود كه برود واز سائر منسوبين غائب تحليل حاصل نمايد ، آيا چنين مصالحه اى صحيح است ؟
ج : در اين صورت مصالحه از جانب غايبين فضولى خواهد بود ، اگر آن شخص رفت واز سائر منسوبان استحلال حاصل كرد وآنها به آن مصالحه راضى شدند مصالحه صحيح وبرائت ذمّه از براى شما حاصل است واگر راضى نشدند صحيح نيست ، وتا علم هم نرسانيد به رضاى همه برائت ذمّه از حقّ همه حاصل نخواهد شد .
( 424 ) س 13 : زيد املاكى را به عنوان ملكيّت متصرّف بوده سالها ، وبعضى از اهل ولايتى ديگر بر آن املاك ادّعاى مالكيّت مىنمايند ، وايشان عمرو را وكيل نموده در خصوص طى منازعه با زيد ، واو را وكيل مىكنند در مرافعه ومصالحه ومواهبه به هر نوع كه مصلحت بداند ، وعمرو آمده وبا زيد دعاوى ايشان را مصالحه مىكند به دويست دينار پول سياه ويك من گندم ، ولكن قبل از ايقاع صيغه ء مصالحه با زيد شرط وقرار مىدهند كه مبلغى معتدٌّ به جهت موكلين به او بدهد ، ولكن صيغه ء مصالحه بر همان دويست دينار وگندم واقع مىشود ، آيا در اين مصالحه سخنى مىتوان گفت كه اين موافق مصلحت موكلين نيست يا نه ، بلكه مصالحه لازمه است ؟
ج : مسأله موقوف به بيان چند امر است

316