كتاب الخمس والأنفال ( 298 ) س 1 : چه مىفرماييد در اين كه من مثلًا هزار تومان وجه حلال دارم وآن را به معامله ء شرعى مىدهم از قرار ده ودو كه سالى دويست تومان نفع آن مىشود ، واز سركار قبله ء عالم به جهت اخراجات وجود ( وجوه ) خودم سالى پنج هزار تومان مىدهند وآن مبلغ كفاف خرج مرا مىكند ، آيا آن هزار تومانى كه به معامله ء شرعى دادم بايد نفع خمس آن را كه دويست تومان باشد بدهم ؟ حقيقت را قلمى فرماييد .
ج : بلى ، بعد از آن كه آن دويست تومان منافع حاصله از معامله ء شرعيه ء از مئونه ساليانه زايد آيد بايد خمس آن داده شود .
( 299 ) س 2 : شما در رساله فرموده ايد كه : هر گاه كسى اجير يا مزدور باشد آن چه عايد آن مىشود به ازاء اجرت بعد از وضع مئونه ء سال آن قدر كه زياد بيايد بايد خمس آن را بدهد ، بنا بر اين وجهى كه شاه زادگان از شاه مىگيرند يا ساير نوكران از شاه يا شاه زاده ها مىگيرند داخل در اجيرند يا نه ؟ وهر گاه داخل در اجير باشند بايد كه زيادت از خرج ساليانشان خمسش را بدهند يا نه ، با وجود اين كه ايشان صيغه ء اجاره نمىخوانند ، بلكه به محض قرارداد نوكرى مىگيرند ، واخراجاتى كه مىكنند آيا مختارند كه به هر نحوى كه خواسته باشند خرج كنند ، يا آن كه بايد به قاعده خرج كنند ، يا نسبت به زىّ خودشان ، مثلًا اين كه شخصى صد بالاپوش مىدوزد ، اما ده بالاپوش او را كفايت مىكند ، يا اين كه صد نفر نوكر

199