و در خصيه ها نيز قصاص مىباشد ، و در يك خصيه نيز قصاص مىباشد ، مگر آن كه ترسند كه خصيهء ديگر نيز ضائع شود كه در اين صورت ديه مىگيرند .
دهم : حكم قصاص عضو صحيح است به عضو معيوب و بر عكس ، گفته‌اند : عضو صحيح را بعوض عضوى كه خره در آن بهم رسيده باشد قصاص مىكنند اگر چيزى از آن نيفتاده باشد ، و بينى كه احساس بوها كند به عضو بينى كه احساس بو نكند مىبرّند . و گوش شنوا را بعوض گوش كر مىبرّند .
و اگر بعضى از بينى را بريده باشد ملاحظه مىكنند كه نسبت بجميع بينى او چه نسبت دارد همان قدر را مىبرّند ، مثل آن كه آن چه بريده شده نصف بينى او است ، نصف بينى جارح را مىبرند ، و همان مقدار را نمىبرند ، زيرا كه ممكن است كه بينى مجروح بزرگ باشد .
و اگر آن قدر به برّند تمام بينى جارح بريده شود ، و اگر يك جانب بينى را بريده باشد از همان جانب قصاص مىكنند ، و اين احكام همه در گوش جارى است .
و گوش صحيح را بعوض گوش سوراخ كرده مىبرّند ، و اگر گوش دريده را به برّد خلاف است .
بعضى گفته‌اند : گوش صحيح را مىبرّد ، و ديه پاره كردن را به او مىدهد .
و بعضى گفته‌اند : گوش او را تا آنجا كه گوش مجروح صحيح بوده است مىبرّند ، و از براى قدر پاره شده ارش مىگيرند .
يازدهم : در شكستن دندان قصاص نيست بلكه ديه مىگيرند بنا بر مشهور .
و بعضى گفته‌اند : كه اگر توان به همان مقدار كه شكسته است بىزياده و نقصان به برّند قصاص مىكنند . و اگر دندان كسى را بكند چند قسم است :
اوّل : دندان صحيح اصلى را بعوض دندان صحيح اصلى مىتوان كند .
دوم : اگر كسى دندان زيادتى كسى را بكند و خود دندان زيادتى داشته باشد ، دندان زيادتى او را بعوض مىكنند ، و اگر نداشته باشد دندان اصلى را بعوض نمىكنند ، و ديه مىگيرند .
سيّم : اگر بالغى كه دندان شير را انداخته و دندان نو برآورده دندان شير طفلى را بكند كه هنوز نينداخته ، مشهور آن است كه در آن حال قصاصى و ديه نيست ، و

107