برمىگردد از مكَّه به جهت آنها ؛ و اگر متذكَّر نشد تا بعد از خروج ، قضا مىكند در سال آينده [1] به خود يا نائب [2] . و كسى كه مريض باشد و مأيوس باشد از تمكَّن در وقت خود ، به عوض او رمى مىكنند ؛ و اگر صحيح شد ، اعاده لازم نيست اگر چه احوط است در صورت عروض قدرت در وقت ؛ و اگر بشود مريض سنگ را به دست بگيرد كه ديگرى بيندازد [3] او را . و اگر كسى عمداً ترك رمى كند حج او فاسد نمىشود على الأشهر الأقوى و بعضى فرموده‌اند كه احوط ، قضاء حج است در سال ديگر .
رمى در شب و بدان كه جائز نيست كه در شب ، رمى كند از براى روز گذشته يا از براى روز آينده مگر كسى كه عذر داشته باشد كه در روز ، رمى ممكن نشود ، پس شب آن روز [4] رمى مىكند . و اگر كسى فراموش كرد رمى را تا روز ديگر ، اوّل قضاى رمى سابق را مىكند [ و ] بعد از آن ، واجبِ آن روز را به جا مىآورد .
[ مقصد دوّم ] مستحبّات منى در ايّام ثلاثه مقصد دوّم در اعمال مستحبّه در منى است در روز يازدهم و دوازدهم و سيزدهم . بدان كه مستحب است كه در اين سه روز از منى بيرون نرود حتى به جهت طواف مستحب ؛ و آن كه در جمرهء اولى و وسطى ، رو به قبله كند و جمره را به دست راست گيرد و حمد و ثناى الهى به جا آورد و صلوات بر محمّد و آل محمّد بفرستد ، پس اندكى پيش رود و دعا كند و بگويد : « اللَّهُمَّ تقبّل مني » ؛ پس پيشتر رود اندكى و دعاى سابق در وقت رمى را بخواند و رمى كند و در

[1] در ايّام تشريق .
[2] در صورت عدم امكان مباشرت على الأحوط .
[3] و جمع كند بين اين كار و استنابه على الأحوط .
[4] يعنى شب مقدّم با علم به عدم تمكّن از رمى در روز ، و اما شب مؤخّر با علم به تمكّن از رمى قضائى در روز مؤخّر ، پس احوط تأخير قضا است تا طلوع آفتاب .

290