و احوط در اداى قيمت ، اختيار غير اصول است كه ذكر شد .
و اختلاف زكاتِ نفس و عيال بحسب اصول و قيمت آنها ، يا اختلاف در اداى اصل از بعضى و قيمت از بعضى ، مانعى ندارد .
مراتب افضليّت جنس زكات فطره و افضل در اداى زكات فطرهء « خرما » است ، و بعد از آن « كشمش » ، و بعد از آن قوت غالب بلد . و اگر قوت غالبِ شخصى ، مخالف با قوت غالب بلدش باشد ، دور نيست افضل بعد از « خرما » و « كشمش » اداى همان باشد ، نه قوت نوع اهل بلد .
مقدار واجب در فطره از اصول ، يك صاع از هر جنسى از آنها است ؛ و آن عبارت است از يك مَن تبريز ، چنانكه گذشت . و احوط ترك تلفيق بين دو جنس از آنها است حتى به عنوان اداى قيمتِ يك صاع متّحد ، چنانچه در احتياط در نصف صاع از اصول به عنوان قيمت يك صاع از اصل ديگر گذشت .
و اما دو شريك در يك عبد ، پس اظهر ، وجوب نصفِ صاع است بنحو تخيير بر هر كدام ، و تلفيق در اينجا مانعى ندارد .
و اقوى در « شير » ، مساوات با ساير اصول است كه اداءِ يك صاع ، واجب است و آن بحسب وزن ، چهار مدّ است .
و در قيمت ، رعايت وقت ادا در مكان ادا مىشود و تقديرى در شرع براى آن نيست .
وقت وجوب زكات فطره وقت وجوب زكات فطره ، ابتداى آن ، « هلال عيد » است كه ادراك ما قبل هلال بنحو استمرار با شروط سابقه ، سبب وجوب است .
و احوط تأخير اخراج است از فجر روز عيد يعنى تقديم نشود بر فجر عيد ، چه در شبِ عيد باشد ، چه در تمام ماه رمضان ، مگر بنحو قرض كه بعد از فجرِ عيد احتساب نمايد با بقاء شروط در دهنده و گيرنده .

83