با وجود تسلط مجتهد عادل با امكان استيفاى او ، جايز است تصرف كردن در خراج از براى هر كس كه از مصالح عامه مسلمين باشد . و همچنين ظاهر اين است كه به اذن مجتهد عادل ، امر جزيه هم همچنين باشد .
و اما مصرف جزيه ، پس آنچه از اخبار و كلام اصحاب معلوم مىشود ، مجاهدين ( يعنى آنان كه نصرت پيغمبر ( ص ) و امام عادل بعد او را مىكنند . همان مصرف غنيمت ) است . و اين سخن نيز باعث اشكال مىشود . پس بايد كه در زمان غيبت امام ، جزيه ساقط باشد .
و ممكن است دفع آن به صريح كلام بعض فقها كه مصالح عامه را ذكر كرده‌اند . مثل علامه در جواب سؤال مهنا بن سنان و كلام قواعد كه فقراى مسلمين را بعد از فقد مجاهدين ذكر كرده ، و همچنين ظاهر كلام مفيد در مقنعه و غير ايشان . و همچنين ظاهر بسيارى از اخبار ، اين است كه جايز باشد به مصالح عامه مسلمين برسد به اذن مجتهد عادل و نيابت امام به جهت مجتهد عادل به عمومات ادله ثابت است ، چون اجماع است كه جهاد بدون اذن امام نمىشود در اينجا از مقتضاى او ، در مىرويم و باقى در تحت عمومات باقى مىماند و ظاهر اين است كه با وجود اينكه در تحت حكم پادشاه اسلام هستند به مجرد اخلال به شرايط ذمه ، مال و عرض ايشان حلال نمىشود و ايشان را غلام و كنيز نمىتوان كرد و باكى نيست كه ما ، در اينجا اشاره به مأخذ كلمات مذكوره و اقوال علما در آن بكنيم .
پس مىگوييم : بسم الله و بالله والحمد لله والصلوة لاهلها ، مسئله :
< / السؤال = 13372 > < / السؤال = 13363 > < / السؤال = 13361 > < السؤال = 13361 > < السؤال = 13362 > < السؤال = 13363 > < السؤال = 13365 > < السؤال = 13372 > < السؤال = 13382 > < السؤال = 13383 > < السؤال = 13384 > < السؤال = 13386 > 487 - سؤال : ما حال الجزية في زمان غيبة الامام و من يأخذها و من يستحقها وكيف حال من خرج عن الذمة و ما حقيقة الخروج عنها ؟
جواب : اعلم ان هيهنا مقامات . الاول : الظاهر وجوب الجزية على اهل الكتاب وان كان في دار الاسلام ولم يكن له استعداد الخصام ولم يدع السلم وان كان ذلك في حال غيبة الامام . وهو ظاهر كلام الاصحاب فانهم قالوا " الجزية واجبة على جميع اهل الكتاب " واطلقوا . ودعوى الاجماع ايضا مصرح بها في كلامهم قال العلامة في التحرير : الفصل السادس في احكام اهل الذمة وفيه مطالب : الاول : في وجوب الجزية ومن يؤخذ منه وفيه سبع عشر بحثا : الاول : الجزية واجبة بالنص والاجماع ( الى ان قال ) السابع : لا تحل ذبايح

403