نام کتاب : جامع الشتات ( فارسي ) نویسنده : الميرزا القمي جلد : 1 صفحه : 211
و اما ثالثا : پس ظاهر سؤال راجع مىشود به جهالت در تعلق خمس به مال ، زيرا كه شايد آن نقصانها از آن باب باشد كه جبر آن بايد به ربح شود و به سبب جهالت ، تعلق خمس بر او ، معلوم نيست و در اين صورت كه بنا بر اصل برائت ، چيزى نيست ، پس دليلى بر لزوم مصالحه نخواهد بود ، مگر اينكه فرض سؤال در جايى بشود كه في الجمله علم به تعلق خمس دارد ، اما قدر آن مجهول است ، چنان كه ظاهر كلام آن عالم هم بايد به اين محمول شود . < / السؤال = 5359 > < / السؤال = 5277 > < / السؤال = 5197 > < السؤال = 5336 > 384 : سؤال : جمعى از سادات ، مشهور به سيادت مىباشند در بلدى ، از اهل بلد يا از غربا كه مدتى ماندهاند و اشتهار به سيادت هم رسانيدهاند كه مىشنويم از جمعى از مسلمين و مؤمنين كه ايشان را به سيادت خطاب مىكنند و بعضى از آنها هم نوشته از جناب ملا زمان ( 1 ) دارند يا ساير مجتهدين و موثقين ، آيا به مجرد شهرت موجبه ظن ، حق سادات را مىتوان داد و به مجرد نوشته ملا زمان كه مأمون از تزوير است اكتفا كنيم يا نه ؟ چه ثبوت سيادت ايشان به بينه عادله يا استفاضه مفيده علم ، نهايت صعوبت دارد . جواب : اظهر در نزد حقير اين است كه ادعاى سيادت مسموع باشد . خصوصا به ضميمه قراين وظن صدق ، مانند دعوى فقر ، بنا بر حمل قول مسلم بر صدق ، و در كلام علما در نظر نيست كه متعرض اين مسئله باشند ، و اشكال در اين كه اين از بابت اثبات نسب است كه در آن ، شهادت عدلين يا استفاضه معتبره شرط است ، گمانم اين است كه بجا نباشد ، چون ظاهر آن كلام ، وجود مزاحم بالفعل يا بالقوه است كه محتاج مىشود به مرافعه و اثبات از براى ميراث و امثال آن و چون خمس حق جهتى است از جهات عامه و شخص خاصى مزاحم نمىشود كه محتاج به اثبات باشد چنان كه فقيرى ديگر هم مزاحم ادعاى فقيرى ديگر نمىتواند شد . و به هر حال احوط ملاحظه ثبوت نسب به عدلين يا
1 : دو شخصيت بدين نام بودهاند : ملا زمان طبرسى متوفى در سال 1322 هاق كه حدود يك قرن پس از وفات ميرزا مىباشد . و ملا زمان تبريزى كه نام اصلى وى " محمد زمان " بوده او شاگرد مرحوم علامه مجلسى مىباشد كه كتابهاى مهمى تدوين كرده و در عصر خود رئيس مدرسه شيخ لطف الله اصفهان بوده است .
211
نام کتاب : جامع الشتات ( فارسي ) نویسنده : الميرزا القمي جلد : 1 صفحه : 211