كند به خانه سابقه و رفع حاجت بشود ، پس ترك خمس در قيمت زايد بر آن مقدار از زمين ، مشكل است ، و لكن اظهر جواز است .
< / السؤال = 5260 > < السؤال = 5260 > 365 - سؤال : شخص مزبور ، پول خمس داده هم داشته است ، آيا آن خرج گل كارى از آن محسوب مىشود يا نه ؟ و آن خانه سابقه قدرى موروثى آن شخص بوده و قدرى را ابتياع نموده است ، وجه آن خانه خمس دارد يا نه ؟
جواب : مؤنه سال ( خرج خانه ساختن به قدر حاجت باشد يا ساير اخراجات ) اظهر اين است كه از پول خمس داده ، وضع مىشود و هرگاه اخراجات خانه ساختن از پول خمس داده ، تمام شد ديگر در قيمت آن خانه كهنه خمسى نيست ، مگر اينكه آن خانه را به پول خمس نداده ، خريده باشد .
< / السؤال = 5260 > < السؤال = 5232 > 366 - سؤال : شخصى پول خمس داده داشته و در بين سال ، كسب نموده و آنچه نفع كه پيدا كرده است با قدرى از سرمايه خرج خانه و مؤنه سال كرده ، آيا اين خرج را از پول خمس كند و خمس نفع را بدهد ، يا آنكه چون خرج شده است نفع ، خمس ندارد ؟ .
جواب : مجرد خرج كردن نفع ، باعث عدم اعتبار مؤنه از پول خمس داده نمىشود بلكه اظهر اين است كه مقدار سرمايه را وضع مىكند و اخراجات كه كرده از پول خمس داده ، وضع مىكند و آنچه از نفع هم صرف ضروريات مؤنه شده ، هر گاه پول خمس داده ، وفا نمىكرد و به اين نفع تمام كرده ، آن را نيز وضع مىكند و آنچه فاضل آيد از نفع و از مؤنه سال ، خمس آن را مىدهد .
< / السؤال = 5232 > < السؤال = 5213 > < السؤال = 5230 > 367 - سؤال : چون رأى عالى اين است كه مؤنه سال از چيزى كه شأن آن خرج كردن نيست وضع نمىشود و سرمايه از شأن آن خرج كردن نيست ، هرگاه سرمايه به قدرى باشد كه ربح آن زايد از كفايت مؤنه سال آن شخص باشد ، آيا خمس به مقدار زايد سرمايه ، تعلق مىگيرد يا نه ؟
جواب : سرمايه به قدرى كه منافع آن كفايت او كند در خور زى او ، از جمله مالى است كه مؤنه از آن وضع نمىشود ، و هرگاه زايد بر آن باشد بايد مؤنه را از آن حساب كرد ، يعنى از آن زايد . مثلا صد تومان سرمايه دارد و به پنجاه تومان سرمايه ، كار او

188