شده از توقيفيات مثل حج و نماز و روزه به جهت اموات و از توصليات مثل صناعاتى كه نظام عالم بر آن شده مثل بنايى و خياطى و نجارى و امثال اينها به خلاف مثل جهاد كردن و دفن كردن اموات از توصليات ، كه در آنها جايز نيست اخذ اجرت و همچنين اقوى عدم جواز اخذ اجرت است بر مستحبات توقيفيه مثل وضو دادن ميت و تثليث غسلات ، الا آنچه استثنا شده مثل زيارت و حج سنت و غير آن . و ظاهر اين است كه اذان از اين جمله است و اجرت گرفتن بر آن جايز نيست و جايز است اخذ اجرت بر مستحبات توصليه مثل گود كردن قبر زايد بر قدر واجب و كندن لحد و امثال آن .
و اما تعليم قرآن در قدرى كه واجب است مثل حمد و سوره نماز ، جايز نيست اخذ اجرت در آن ، و در زايد بر آن اظهر جواز است و ليكن بهتر اين است كه در ازاى آن هم نگيرد بلكه در ازاى تأديب اطفال و تعليم خط و امثال آن قرار بدهد ، هرگاه اين را دانستى پس بدان كه دادن زكات از وجه في سبيل الله به كسى كه تعلم واجبات بكند از

176