اكل و شرب از اموال مشتبه ايشان باشد ، و در مجلس صحبت ايشان مكرر بنشيند كه اين هر دو ، موجب قساوت قلب و بعد از حق مىشود .
< / السؤال = 5051 > < / السؤال = 4888 > < السؤال = 4890 > 339 - سؤال : فقرايى كه ادعاى فقر مىكنند و قسم هم مىخورند كه ما فقيريم و چيزى نداريم ، آيا بدون اطلاع به صدق ايشان ، تصدق و زكات مىتوان داد به آنها يا نه ؟
و واجب است تحقيق مسئله دينى او يا نه ؟
جواب : هرگاه ظن به صدق قول ايشان حاصل شود ، خصوصا هرگاه ضعيف و عاجز از كسب باشند به قول آنها عمل مىتوان كرد و تفحص از مسائل دين واجب نيست ، هر چند احوط در زكات آن است كه ظاهر الصلاح باشند و احوط از آن ، اعتبار عدالت است ، و لكن وجوب آن بر حقير ظاهر نيست .
< / السؤال = 4890 > < السؤال = 5045 > 340 - سؤال : آيا زكات مال يا زكات فطره را به سائل به كف ، مىتواند داد يا نه و دليل منع ، چه چيز است ؟
جواب : در كلام علمايى كه در نظر حقير آمده ، تا به حال استثناى سائل به كف ، را بخصوص نديده‌ام به غير مرحوم آخوند ملا محمد باقر ( ره ) ، در زاد المعاد در باب فطره ، و ظاهر اين است كه سهو شده باشد و غرض ايشان ، اين بوده كه بنويسند " احوط اين است " و به صورت فتوى نوشته‌اند و شاهد آن ، ملاحظه مسائل زكات است در همان كتاب كه در آنجا احوط فرموده‌اند . و وجه احوط بودن ، گويا همان ملاحظه اشتراط عدالت است كه جمعى از علما قايل شده‌اند . به جهت اينكه سؤال به كف ، منافى عدالت است ، چنان كه مشهور است و روايت معتبر به مضمون آن وارد شده ، هر چند اظهر عدم آن ، است در نزد ايشان نيز ، و ليكن اين نيز مطلقا تمام نيست ، زيرا كه در بعضى اوقات ، سؤال واجب مىشود . و علاوه بر آن ، اينكه در اخبار مسكين به " هو الذى يسئل " واقع شده است و همچنين در روايت ديگر هم اشاره به اين هست ، به هر حال مجرد سؤال به كف ، در نزد حقير ، مانع استحقاق نيست ، هر چند احوط ( در غير حال اضطرار ) به سائل به كف ، ندادن است .
< / السؤال = 5045 > < السؤال = 4916 > < السؤال = 5033 > 341 - سؤال : آيا جايز است كه كسى وجهى قرض كند و خرج تعمير مسجد يا مدرسه يا غير آن از امور خير بكند به قصد اينكه هرگاه وجهى به هم رسد كه صرف اين

166