إسم الكتاب : توضيح المسائل مراجع ( فارسي ) ( عدد الصفحات : 988)

( 11 ) بهجت : بنا بر أظهر . فاضل : پنجم : مجتهد جامع الشرائط حكم كند كه اوّل ماه است .
مكارم : پنجم : حكم حاكم شرع ، به اين صورت كه براى مجتهد عادلى اول ماه ثابت شود و سپس حكم كند كه آن روز اول ماه است ، در اين صورت پيروى او بر همه لازم است مگر كسى كه يقين به اشتباه او دارد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1731 اگر حاكم شرع حكم كند كه اول ماه است ] < / صفحة فارغة > مسأله 1731 اگر حاكم شرع ( 1 ) حكم كند كه اول ماه است ، كسى هم كه تقليد او را نمىكند ، بايد به حكم او عمل نمايد . ولى كسى كه مىداند حاكم شرع ( 2 ) اشتباه كرده ، نمىتواند به حكم او عمل نمايد . اين مسأله در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) ( 2 ) فاضل : مجتهد جامع الشرائط . . مكارم : رجوع شود به ذيل مسأله ( 1730 ) .
خوئى : مسأله اول ماه به حكم حاكم شرع ثابت نمىشود و رعايت احتياط ، اولى است .
سيستانى : مسأله اوّل ماه به حكم حاكم شرع ثابت نمىشود ، مگر اين كه از حكم او يا ثابت شدن ماه نزد او ، اطمينان به ديده شدن ماه حاصل شود .
زنجانى : مسأله ثبوت ماه با حكم حاكم ، محل اشكال است ؛ بلى اگر موجب اطمينان شود ( به تفصيلى كه در مسأله قبل گذشت ) كافى است .
تبريزى : مسأله اول ماه به حكم حاكم شرع ثابت مىشود مگر آن كه بداند كه در حكم اشتباه شده و چنانچه حاكم شرع بگويد دو عادل نزد من به رؤيت هلال شهادت داده‌اند كافى است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1732 اول ماه با پيشگويى منجمين ثابت نمىشود ] < / صفحة فارغة > مسأله 1732 اول ماه با پيشگويى منجمين ثابت نمىشود ( 1 ) . ولى اگر انسان از گفتهء آنان يقين ( 2 ) پيدا كند ، بايد به آن عمل نمايد ( 3 ) . ( 1 ) سيستانى : مگر اين كه انسان از گفته آنان يقين يا اطمينان پيدا كند . ( 2 ) خوئى ، تبريزى ، بهجت : يا اطمينان . . ( 3 ) زنجانى : اگر از گفته آنان يقين يا اطمينان براى خود انسان يا نوع مردم حاصل شود بايد به آن عمل نمايد ، و تفصيل آن در مسأله [ 1730 ] گذشت .
مكارم : مسأله اول ماه به وسيلهء تقويمها و محاسبات منجمين ثابت نمىشود ، هر چند آنها اهل اطلاع و دقت باشند ، مگر اين كه از گفتهء آنها يقين حاصل گردد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1733 بلند بودن ماه يا دير غروب كردن آن ] < / صفحة فارغة > مسأله 1733 بلند بودن ماه يا دير غروب كردن آن ، دليل نمىشود كه شب پيش ، شب اول ماه بوده است ( 1 ) . اين مسأله در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) سيستانى : و همچنين اگر ماه طوق داشته باشد ، دليل نمىشود كه شب دوّم باشد .
خوئى ، تبريزى : بلى ، اگر ماه پيش از ظهر ديده شود آن روز اول ماه محسوب مىشود و همچنين اگر ماه طوق داشته باشد معلوم مىشود مال شب سابق بوده .
زنجانى : بلى ، اگر ماه پيش از ظهر ديده شود آن روز اول ماه محسوب مىشود و اگر ماه ، طوق داشته باشد علامت اين است كه آن شب ، شب دوم ماه است ، بنا بر اين اگر احتمال دهيم كه ماه

961