( 3 ) اراكى : ولى اگر اطمينان ندارد احتياط واجب است كه مواظبت كند .
خوئى ، سيستانى : و اگر گمان مىكرده كه به حلق نمىرسد ، بهتر آن است كه آن روزه را قضا كند . تبريزى : و همچنين اگر گمان مىكرده كه به حلق نمىرسد .
زنجانى : و اگر احتمال عقلايى مىداده كه به حلق مىرساند ، بنا بر احتياط مستحب آن روزه باطل مىباشد و اگر غبار و مانند آن به نحوى فرو رود كه خوردن صدق مىكند و آن را هم احتمال مىداده ، چنانچه تمام كردن روزه لازم باشد ، بنا بر احتياط آن را تمام نموده و چنانچه قضاى آن در صورت بطلان لازم است بنا بر احتياط آن را قضا هم بنمايد .
مكارم : مسأله در جايى كه احتمال مىدهد غبار يا دود به حلق برسد بايد احتياط كند ، ولى اگر يقين يا گمان داشته باشد به حلق نمىرسد ، روزه‌اش صحيح است .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1607 اگر فراموش كند كه روزه است و مواظبت نكند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1607 اگر فراموش كند كه روزه است و مواظبت نكند ، يا بى اختيار غبار و مانند آن به حلق او برسد ( 1 ) روزه‌اش باطل نمىشود ( 2 ) و چنانچه ممكن است بايد آن را بيرون آورد . ( 1 ) فاضل : اشكال ندارد . [ پايان مسأله ] ( 2 ) خوئى ، تبريزى ، سيستانى ، مكارم ، بهجت : بقيه مسأله ذكر نشده .
اراكى ، زنجانى : مسأله اگر فراموش كند كه روزه است و ( زنجانى : عمداً يا در اثر عدم مواظبت ) يا بىاختيار غبار و مانند آن به حلق او برسد ، روزه‌اش باطل نمىشود .
6 فرو بردن سر در آب < صفحة فارغة > [ مسأله 1608 اگر روزه دار عمداً تمام سر را در آب فرو برد ] < / صفحة فارغة > مسأله 1608 اگر روزه دار عمداً تمام سر را در آب فرو برد ، اگر چه باقى بدن او از آب بيرون باشد ، بنا بر احتياط واجب بايد قضاى آن روزه را بگيرد ( 1 ) . ولى اگر تمام بدن را آب بگيرد و مقدارى از سر بيرون باشد ، روزه باطل نمىشود ( 2 ) . ( 1 ) خوئى ، بهجت : روزه‌اش ( بهجت : بنا بر أقوى ) باطل مىشود . .
گلپايگانى ، صافى ، فاضل : بنا بر احتياط واجب ( تبريزى : بنا بر احتياط ) روزه‌اش باطل مىشود . . ( 2 ) بهجت : و همچنين در حالى كه مانع و حائل غليظى دور سر را فرا گرفته و يا سر به چيزى آغشته شده كه مانع از رسيدن آب به آن باشد ، فرو بردن تمام سر در آب ، بنا بر اظهر روزه را باطل نمىكند .
مكارم : مسأله روزه دار بنا بر احتياط واجب تمام سر را عمداً در آب فرو نبرد حتى اگر بقيهء بدن بيرون از آب باشد ، اما اگر تمام بدن و قسمتى از سر زير آب برود ولى مقدارى از سر بيرون باشد روزه باطل نمىشود .
زنجانى : مسأله بر روزه دار حرام است كه عمداً تمام سر را در آب فرو برد ، اگر چه باقى

904