گلپايگانى ، تبريزى ، صافى ، فاضل : چنانچه خلال نكند ، روزه‌اش باطل مىشود . ( گلپايگانى ، صافى ، فاضل : خواه چيزى از آن فرو رود يا فرو نرود ) .
مكارم : مسأله كسى كه مىخواهد روزه بگيرد ، بهتر است پيش از اذان صبح دندانهايش را بشويد و خلال كند ، و اگر بداند غذايى كه لاى دندان مانده در روز فرو مىرود احتياط واجب آن است كه قبلًا آن را بشويد و خلال كند و اگر نكند و غذا فرو رود ، روزه را تمام كند و بعد قضا نمايد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1579 فرو بردن آب دهان ، اگر چه به واسطهء خيال كردن ترشى ] < / صفحة فارغة > مسأله 1579 فرو بردن آب دهان ، اگر چه به واسطهء خيال كردن ترشى و مانند آن در دهان جمع شده باشد ، روزه را باطل نمىكند . اين مسأله در رسالهء آيت الله بهجت نيست < صفحة فارغة > [ مسأله 1580 فرو بردن اخلاط سر و سينه ] < / صفحة فارغة > مسأله 1580 فرو بردن اخلاط سر و سينه ، تا به فضاى دهان نرسيده اشكال ندارد ، ولى اگر داخل فضاى دهان شود ، احتياط واجب آن است كه آن را فرو نبرد ( 1 ) . ( 1 ) اراكى : نبايد آن را فرو برد .
سيستانى ، زنجانى : احتياط مستحب آن است كه آن را فرو نبرد .
بهجت : مسأله جواز فرو بردن اخلاط سر و سينه ، در صورتى كه در غير حال روزه امرى عادّى باشد و به فضاى دهان نرسيده باشد خالى از وجه نيست و اگر به فضاى دهان رسيد و آن را فرو بُرد ، بنا بر احتياط واجب روزه را باطل مىكند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1581 اگر روزه دار به قدرى تشنه شود كه بترسد از تشنگى بميرد ] < / صفحة فارغة > مسأله 1581 اگر روزه دار به قدرى تشنه شود كه بترسد از تشنگى بميرد ( 1 ) مىتواند ( 2 ) به اندازه‌اى كه از مردن نجات پيدا كند ( 3 ) آب بياشامد ولى روزهء او باطل مىشود ( 4 ) و اگر ماه رمضان باشد ، بايد در بقيهء روز از به جا آوردن كارى كه روزه را باطل مىكند خوددارى نمايد ( 5 ) . ( 1 ) تبريزى : يا به مرض مبتلا شود . . ( 2 ) گلپايگانى ، صافى : واجب است . . ( 3 ) تبريزى : به اندازه‌اى كه از خوف ، نجات پيدا كند . . ( 4 ) بهجت : امّا در ماه رمضان تا مغرب از ساير مفطرات اجتناب كند . ( 5 ) فاضل : و قضاى آن را هم بگيرد .
زنجانى : مسأله اگر روزه دار اتفاقاً به قدرى تشنه شود كه از ادامهء روزه بر جان خود بترسد يا روزه بر او حرجى يا ضررى باشد ، مىتواند به قدرى كه سير نشود ، آب بياشامد و روزهء او باطل مىشود و اگر ماه رمضان باشد بايد در بقيهء روز از به جا آوردن كارى كه روزه را باطل مىكند ، خوددارى كند ؛ بلكه بنا بر احتياط در روزهء واجب غير ماه رمضان نيز امساك نمايد .
سيستانى : مسأله اگر روزه دار به قدرى تشنه شود كه بترسد از تشنگى بميرد ، يا به او ضررى برسد يا آن كه به سختى بيفتد كه نمىتواند آن را تحمّل كند ، مىتواند به اندازه‌اى كه ترس از اين امور بر طرف شود ، آب بياشامد ؛ بلكه در فرض ترس از مرگ و مانند آن ، واجب است ولى روزهء

894