و مقدّم بودن آنها بر نماز ، شرط صحّت نماز جمعه است پس اگر عمداً نماز را بدون خطبه خواندند دوباره بعد از خواندن خطبه ها نماز را اعاده مىكنند ، و اگر از روى فراموشى خطبه را ترك كردند بنا بر احتياط واجب نماز را پس از خطبه اعاده مىكنند . 8 بنا بر اظهر واجب است واجبات خطبه ها را بعد از زوال ( ظهر شرعى ) بخوانند پس اگر خطبه ها قبل از زوال واقع شد بايد واجبات آنها را بعد از زوال اعاده كنند . 9 بايد هر يك از دو خطبه مشتمل بر حمد الهى باشد ، و نيز بنا بر اظهر مشتمل بر صلوات برپيامبرصلى الله عليه و آله و آل او عليهم السلام باشد ، و نيز بايد در مجموع دو خطبه موعظه و قرائت قرآن كريم را ترك نكند بلكه بنا بر احتياط واجب هر يك از دو خطبه بايد مشتمل بر موعظه ( پند و نصيحت ) و قرائت قرآن باشد ، بلكه احوط رعايت ترتيب مذكور و نيز قرائت سورهء كامل در هر يك از دو خطبه است ، و نيز احوط لزوم اشتمال خطبهء دوّم بر صلوات بر معصومين عليهم السلام به نحو تفصيل است . 10 بنا بر احتياط واجب بايد خود امام جمعه خطبه ها را بخواند ولى اگر ممكن نشد مىتواند ديگرى بخوابد . 11 بنا بر احتياط واجب بايد خطبه ها طورى خوانده شود كه مستمعين تمام محتواى آن را بفهمند اگر چه به غير عربى بيان شود ، و اين احتياط در بخش موعظهء خطبه ، مؤكَّدتر است . 12 واجب است خطيب در حال خواندن خطبه ايستاده باشد ، و نيز واجب است بين دو خطبه به مقدار كمى بنشيند ، و واجب است كه به نحو متعارف صداى خود را بلند كند تا آن عدّه‌اى كه مىتوانند بشنوند به سمع آنها برساند ، اگر چه صحّت نماز جمعه با اسماع عدد لازم خالى از وجه نيست . 13 بهتر است كه خطيب در هنگام ايراد خطبه با طهارت باشد اگر چه بنا بر اظهر صحّت خطبه مشروط به طهارت ( وضوء و غسل و تيمّم ) نيست . و همين حكم در مورد مأمومين هم جارى است . و همچنين صحّت خطبه مشروط به پاك بودن بدن و لباس هم نيست . 14 حرف زدن خطيب به غير خطبه در اثناء خطبه باطل كننده آن نيست مادامى كه باعث بهم خوردن موالات و وحدت عرفيّه‌اى كه در يك خطبه شرط است و نيز باعث فوت وقت نماز جمعه نباشد . و همچنين است اگر مثلًا در اثناء خطبه وضوء بگيرد . 15 اگر ممكن است كه به وسيله بلندگو كلام خطيب به گوش تمام جمعيّت نمازگزار برسد بعيد نيست كه واجب باشد . 16 در صورتى كه مأموم در شرائطى است كه اگر خطبه ها را گوش بدهد مىشنود واجب است گوش بدهد ، و نيز حرف زدنى كه او را از اين گوش دادن واجب باز دارد حرام است اگر چه باعث بطلان خطبه و نماز جمعه نسبت به او نيست . و احتياط مستحب آن است كه مأموم از حرف زدنى كه او را از گوش دادن واجب هم باز نمىدارد اجتناب كند . 17 اگر مأموم به خطبه ها نرسيد ولى يك ركعت از نماز جمعه را درك كرد نماز جمعهء او صحيح است . 18 واجب است نماز جمعه را به جماعت بخوانند ، و نيز جماعت شرط صحت آن است ، ولى اگر بعداً معلوم شد كه امام فاسق بوده و يا طهارت نداشته بنا بر اظهر نماز جمعه صحيح است . 19 امام جماعت در نماز جمعه بايد از كمال عقل برخوردار باشد و مرد و عادل و بالغ و حلالزاده و شيعه دوازده امامى باشد . و لازم نيست نماز جمعه در اصل

873