ركعت دوم برسد آنگاه دو سجده را به نيت سجده هاى ركعت اول نماز خود همراه امام به جا آورد و سپس ركعت دوم را فرادى بخواند و نمازش صحيح است . ولى اگر آنها را به نيت سجده هاى ركعت دوم و يا به نيت متابعت امام انجام دهد ( 2 ) احتياط واجب آن است كه از آن دو سجده صرف نظر كرده و دو سجدهء ديگر به نيت سجده هاى ركعت اول به جا آورد و سپس به ركعت دوم بپردازد و پس از اتمام نماز ، نماز ظهر را هم به جا آورد . ( 1 ) مكارم : احتياط واجب در اين صورت اعاده نماز به صورت ظهر بعد از اتمام نماز جمعه است . ( 2 ) تبريزى : نماز جمعه‌اش باطل شده و بايد نماز ظهر را بخواند لكن احتياط مستحب در اين صورت آن است كه از آن دو سجده صرف نظر كرده و دو سجدهء ديگر به نيت سجده هاى ركعت اول به جا آورد و سپس به ركعت دوم بپردازد و پس از اتمام نماز ، نماز ظهر را هم به جا آورد .
اراكى : مسأله اگر مأموم در اثر ازدحام جمعيت نتوانست دو سجدهء ركعت اول را انجام دهد ، چون يك ركن نماز كم شده است ، احتياط واجب آن است كه به صورت جمعه تمام كند و پس از آن ، نماز ظهر را بخواند .
44 اگر مأموم به قصد اتصال به نماز ، در ركوع ركعت دوم تكبير بگويد و به ركوع برود ولى شك كند كه ركوع امام را درك كرده يا نه ، نماز جمعه او محقق نمىشود و احتياط واجب آن است كه آن نماز را به نيت نماز ظهر به پايان برساند ( 1 ) و سپس نماز ظهر را اعاده كند . اين مسأله در رساله آيت الله اراكى نيست ( 1 ) فاضل : فرادى به پايان برساند .
تبريزى : مسأله چنان كه در مسأله 22 گفته شد اگر مأموم در ركوع ركعت دوم به امام برسد بايد به قصد رجاء ، واردِ نماز جمعه شده و ركعت دوّم نماز خود را بطور فرادى بخواند ولى نمىتواند به آن اكتفا كند و بايد نماز ظهر را هم به جا آورد .
45 اگر مأمومين پس از اتمام خطبه ها و شروع نماز امام ، از اقتداء به او خوددارى كنند و امام را تنها بگذارند نماز جمعه منعقد نشده و باطل است و امام مىتواند آن نماز را رها نموده و به نماز ظهر بپردازد ولى احتياط مستحب ( 1 ) آن است كه نيت خو درا به ظهر برگرداند و پس از اتمام آن مجدداً نماز ظهر را بخواند و احتياط بيشتر در آن است كه نماز را با همان نيت نماز جمعه تمام كند و سپس نماز ظهر را به جا آورد . اين مسأله در رساله آيت الله اراكى نيست ( 1 ) مكارم : نيازى به اين احتياط و احتياط بعد نيست .
46 اگر نماز جمعه با عدد كامل حد اقل 4 نفر به اضافه امام منعقد شود و لو اين كه فقط تكبير آن را گفته باشند و سپس متفرق شوند ، نماز باطل مىشود ؛ چه همه مأمومين يا بعضى از آنها متفرق شوند و امام باقى بماند و چه بر عكس ، چه يك ركعت كامل نماز را خوانده باشند و چه كمتر . ولى احتياط مستحب ( 1 ) آن است كه

854