تبريزى : تا مقدارى كه حَرَجى نباشد واجب است . .
سيستانى : اگر پدر نماز خود را به جا نياورده باشد و مىتوانسته است قضا كند ، چنانچه از روى نافرمانىترك نكرده باشد ، بر پسر بزرگترش بنا بر احتياط ، واجب است . .
فاضل : مسأله اگر پدر نماز خود را به جهت عذرى كه داشته است به جا نياورده باشد ، بر پسر بزرگتر واجب است كه بعد از مرگش به جا آورد ، يا براى او اجير بگيرد بلكه اگر از روى نافرمانى هم ترك كرده باشد ، بنا بر احتياط واجب همين طور عمل كند . و اگر پدر روزه را به جهت مرض يا سفر نگرفته باشد در صورتى كه در زمان حيات مىتوانسته قضا كند و نكرده بايد پسر بزرگتر قضا كند .
احتياط واجب آن است كه پسر بزرگتر نماز و روزهء فوت شدهء مادر را قضا نمايد .
زنجانى : مسأله اگر پدر نماز خود را به جا نياورده باشد و مىتوانسته است قضا كند هر چند از روى نافرمانى ترك شده باشد ، بر پسر بزرگترش لازم است كه اگر ديگرى نماز پدر را به جا نياورد ، او به جا آورده يا ديگرى را به نماز وادار كند يا براى او اجير كند ، و قضاى نمازهاى مادر بر او ظاهراً واجب نيست ، بلكه مطابق احتياط استحبابى است و مراد از پسر بزرگتر ، بزرگترين پسرى است كه در هنگام مرگ پدر زنده باشد .
مكارم : مسأله بر پسر بزرگتر ( يعنى بزرگترين پسرى كه بعد از مرگ آنها در حال حيات است ) واجب است كه نماز و روزه هايى كه از پدر يا مادرش فوت شده و از روى نافرمانى نبوده و توانايى بر قضا داشته ، بعد از مرگ آنها به جا آورد بلكه اگر از روى نافرمانى هم ترك كرده باشد ، بنا بر احتياط مستحب بايد به همين طور عمل كند ، همچنين روزه‌اى را كه در سفر نگرفته هر چند توانايى قضاى آن را پيدا نكرده ، احتياط آن است كه پسر بزرگتر قضا نمايد .
نورى : مسأله اگر پدر و مادر نماز و روزهء خود را به جا نياورده باشند و چنانچه مىتوانسته‌اند قضا كنند ، بر پسر بزرگتر واجب است كه بعد از مرگ آنها به جا آورد ، يا براى آنها اجير بگيرد و نيز روزه‌اى كه در سفر نگرفته‌اند ، اگر چه نمىتوانسته‌اند قضا كنند ، احتياط واجب آن است كه پسر بزرگتر قضا نمايد ، يا براى آنها اجير بگيرد و قضاى نماز و روزه‌اى كه پدر و مادر از روى طغيان و تمرّد به جا نياورده‌اند بر پسر بزرگتر واجب نيست . اين حكم در بارهء پدر ثابت است و نسبت به مادر نيز احتياط واجب آن است كه مراعات شود .
مسائل اختصاصى فاضل : مسأله 1402 بر پسر بزرگتر قضاى نمازهاى مربوط به خود پدر و مادر واجب است امّا قضاى نمازهايى كه بر آنها به نحو استيجار واجب شده ، يا اين كه از پدر يا مادر آنها بر ذمّهء آنها بوده ، واجب نيست .
فاضل : مسأله 1403 بر پسر پسر ( نوه ) ، قضاى نماز ميّت در صورتى كه در حال مردن ميّت از همهء بچه هاى او بزرگتر باشد ، واجب نيست و احتياط واجب آن است كه اگر ميّت فرزندى نداشته باشد نمازهاى او را قضا كند .
فاضل : مسأله 1405 چنانچه يكى از اولاد از نظر سنّى بزرگتر و ديگرى از جهت بلوغ بزرگتر باشد قضاى نماز بر اوّلى واجب است .

762