رسيده يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند ( خوئى ، تبريزى : و مسافرى كه از شهر " تبريزى : از سفر " برمىگردد اگر شك كند كه به حدّ ترخّص رسيده يا نه بايد شكسته بخواند ) . مكارم : مسأله هر گاه شك كند به حدّ ترخّص رسيده يا نه ، يا نداند صدايى را كه مىشنود صداى اذان است يا صداى ديگر ، بايد نماز را تمام بخواند ، امّا اگر بفهمد صداى اذان است ولى كلمات آن قابل تشخيص نباشد احتياط ، جمع است . زنجانى : مسأله اگر موقعى كه سفر مىرود ، شك كند كه به حدّ ترخص رسيده يا نه ، و بخواهد نماز بخواند ، بنا بر احتياط واجب نماز را هم تمام و هم شكسته بخواند ؛ مگر برگشت به آن جا در وقت نماز چهار ركعتى عرفاً امكان نداشته باشد كه بايد نماز را تمام بخواند و كفايت مىكند ، و در برگشت از سفر نيز اگر شك كند كه به حد ترخص رسيده يا نه ، و بخواهد نماز بخواند ، بنا بر احتياط واجب نماز را هم تمام و هم شكسته بخواند . < صفحة فارغة > [ مسأله 1327 مسافرى كه در سفر از وطن خود عبور مىكند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1327 مسافرى كه در سفر از وطن خود عبور مىكند ( 1 ) ، وقتى به جايى برسد كه ديوار وطن خود را ببيند ( 2 ) و صداى اذان آن را بشنود بايد نماز را تمام بخواند . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) سيستانى : اگر در آن توقّف كند بايد نماز را تمام بخواند و گر نه احتياط لازم آن است كه بين قصر و تمام جمع نمايد . زنجانى : وقتى به حد ترخص رسيد ، بايد نماز را تمام بخواند . ( 2 ) خوئى : وقتى كه اهل وطن خود را ببيند . . اراكى : وقتى به جايى برسد كه اهل وطن او را ببينند . . تبريزى : وقتى به جايى برسد كه اهل وطن خود را ببيند . . < صفحة فارغة > [ مسأله 1328 مسافرى كه در بين مسافرت به وطنش رسيده ] < / صفحة فارغة > مسأله 1328 مسافرى كه در بين مسافرت به وطنش رسيده ( 1 ) ، تا وقتى در آنجا هست بايد نماز را تمام بخواند ، ولى اگر بخواهد از آنجا هشت فرسخ برود ( 2 ) ، يا چهار فرسخ برود و برگردد ( 3 ) ، وقتى به جايى برسد كه ديوار وطن را نبيند ( 4 ) و صداى اذان آن را نشنود ، بايد نماز را شكسته بخواند . ( 1 ) سيستانى : و در آنجا توقف مىكند . . ( 2 ) زنجانى : يا مجموع رفت و برگشتش هشت فرسخ باشد وقتى به حد ترخص رسيد ، بايد نماز را شكسته بخواند . ( 3 ) خوئى ، تبريزى ، سيستانى : هشت فرسخ برود يا ( سيستانى : مثلًا ) چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد ، وقتى كه به حدّ ترخص برسد بايد نماز را شكسته بخواند . ( 4 ) اراكى : كه اهل وطن او را نبينند . . مكارم : مسأله هر گاه كسى در اثناءِ مسافرت به وطنش برسد ، نمازش در آنجا تمام است ، ولى اگر مىخواهد سفر خود را از آنجا هشت فرسخ يا بيشتر ادامه دهد وقتى به حدّ ترخّص رسيد بايد نماز را شكسته بخواند .