( 1 ) مكارم : نمازش شكسته است ، هر چند اذانى را كه با بلندگوهاى قوى مىگويند بشنود . ( 2 ) زنجانى : يا با وسايلى هم چون بلندگو . .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1325 اگر چشم يا گوش او يا صداى اذان ، غير معمولى باشد ] < / صفحة فارغة > مسأله 1325 اگر چشم يا گوش او يا صداى اذان ، غير معمولى باشد در محلى بايد نماز را شكسته بخواند كه چشم متوسط ديوار خانه ها را نبيند ( 1 ) و گوش متوسط صداى اذان معمولى را نشنود . ( 1 ) خوئى ، تبريزى : چشم متوسط اهل شهر را نبيند . .
مكارم : مسأله اگر كسى گوش و چشمش از معمول ضعيفتر يا بسيار قوىتر است اعتبارى به آن نيست بلكه اعتبار به گوش و چشمهاى معمولى است .
زنجانى : مسأله اگر گوش او يا صداى اذان ، غير معمولى باشد در محلى بايد نماز را شكسته بخواند كه گوش معمولى صداى اذان بلند معمولى را نشنود .
سيستانى : مسأله اگر چشم او غير معمولى باشد ، در محلى بايد نماز را شكسته بخواند كه چشم متوسط ، اهل شهر را نبيند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1326 اگر بخواهد در محلى نماز بخواند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1326 اگر بخواهد در محلى نماز بخواند كه شك دارد به حد تَرَخُّص يعنى جايى كه اذان را نشنود ( 1 ) و ديوار را نبيند ، رسيده يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند . و در موقع برگشتن اگر شك كند كه به حد ترخص رسيده يا نه ، بايد شكسته بخواند . و چون در بعضى موارد اشكال پيدا مىكند بايد ( 2 ) يا آنجا نماز نخواند يا هم شكسته و هم تمام بخواند ( 3 ) . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) اراكى : و او را نبينند ، رسيده يا نه بايد نماز را تمام بخواند و در موقع برگشتن اگر شك كند كه به حدّ ترخّص رسيده يا نه ، بايد شكسته بخواند . ( 2 ) [ كلمهء " بايد " در رساله آيت الله فاضل نيست ] ( 3 ) نورى : چون در بعض موارد اشكال پيدا مىكند مانند آن كه در فرض مسأله موقع رفتن نماز ظهر را تمام بخواند و موقع برگشتن همان جا نماز عصر را شكسته بخواند بايد يا آنجا نماز نخواند و در صورت رفتن پس از علم به رسيدن به حد ترخص نماز را شكسته بخواند و در برگشتن پس از رسيدن به خانه نماز را تمام بخواند يا هم شكسته و هم تمام بخواند .
گلپايگانى ، صافى : مسأله اگر موقعى كه سفر مىرود شك كند كه به حدّ ترخّص يعنى : جايى كه اذان را نشنود و ديوار را نبيند رسيده يا نه ، بايد نماز را تمام بخواند . و در موقع برگشتن اگر شك كند كه به حدّ ترخُّص رسيده يا نه بايد شكسته بخواند . ولى اگر در برگشتن در همان جا كه در رفتن تمام خوانده شكسته بخواند بنا بر احتياط لازم بايد نمازى را كه در اين مكان تمام خوانده قضا نمايد و نمازى را كه شكسته خوانده تمام اعاده نمايد و اگر اعاده نكرد قضاى آن را تمام بجاآورد .
خوئى ، سيستانى ، تبريزى : مسأله اگر موقعى كه سفر مىرود ، شك كند كه به حدّ ترخص

712