سيستانى : وقتى به حدّ ترخّص ( كه معنايش قبل از مسأله [ 1318 ] خواهد آمد ) برسد . . ( 3 ) سيستانى : احتياط لازم آن است كه نمازش را هم تمام و هم شكسته بخواند . ( 4 ) خوئى ، گلپايگانى ، صافى ، تبريزى ، زنجانى : عرفاً نگويند . .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1284 كسى كه در سفر به اختيار ديگرى است ] < / صفحة فارغة > مسأله 1284 كسى كه در سفر به اختيار ديگرى است ( 1 ) ، مانند نوكرى كه با آقاى خود مسافرت مىكند ( 2 ) چنانچه بداند سفر او هشت فرسخ است ، بايد نماز را شكسته بخواند ( 3 ) . ( 1 ) مكارم : مانند پسرى كه با پدر خود مسافرت مىكند ، چنانچه بداند سفر پدرش هشت فرسخ است بايد نماز را شكسته بخواند ، حتّى اگر كسى را به اجبار به جايى مىبرند ( مانند زندانى ) و بداند مسافت او هشت فرسخ يا بيشتر است همين حكم را دارد ، مگر اين كه احتمال عقلايى بدهد كه پيش از رسيدن به چهار فرسخ از آنها جدا مىشود و برمىگردد . ( 2 ) سيستانى : مانند زن و فرزند و نوكر و زندانى . . ( 3 ) گلپايگانى ، صافى : و اگر نداند ، بنا بر احتياط واجب بايد از او بپرسد كه اگر سفر او هشت فرسخ باشد ، نماز را شكسته به جا آورد .
خوئى ، سيستانى ، تبريزى ، زنجانى : و اگر نداند ، نماز را تمام به جا آورد ، و پرسيدن لازم نيست ( سيستانى : گر چه بهتر است ) .
فاضل : و در صورت شك در قصد او ، احتياط واجب اين است كه فحص كند ولى بر آن شخص لازم نيست به او خبر بدهد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1285 كسى كه در سفر به اختيار ديگرى است ] < / صفحة فارغة > مسأله 1285 كسى كه در سفر به اختيار ديگرى است ، اگر بداند يا گمان داشته باشد ( 1 ) كه پيش از رسيدن به چهار فرسخ از او جدا مىشود ( 2 ) ، بايد نماز را تمام بخواند . ( 1 ) بهجت : بلكه اگر احتمال نيز بدهد . . ( 2 ) گلپايگانى ، سيستانى ، صافى : و سفر نمىكند . .
بهجت : و برمىگردد . . زنجانى : [ و ] به سفر ادامه نمىدهد . .
مكارم : رجوع كنيد به ذيل مسأله 1284 .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1286 كسى كه در سفر به اختيار ديگرى است ] < / صفحة فارغة > مسأله 1286 كسى كه در سفر به اختيار ديگرى است ، اگر شك دارد كه پيش از رسيدن به چهار فرسخ از او جدا مىشود يا نه ، بايد نماز را شكسته بخواند ( 1 ) . و نيز اگر ( 2 ) شك او از اين جهت است كه احتمال مىدهد مانعى براى سفر او پيش آيد ، چنانچه احتمال او در نظر مردم بجا نباشد بايد نمازش را شكسته بخواند . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) اراكى : بايد نماز را تمام بخواند مگر آن كه اطمينان داشته باشد كه جدا نمىشود .
خوئى ، گلپايگانى ، صافى : بايد نماز را تمام بخواند . .
فاضل : ظاهر اين است كه بايد تمام بخواند مگر اطمينان به عدم مفارقت داشته باشد . .
تبريزى : بايد نماز را تمام بخواند ولى چنانچه احتمال جدا شدن او در نظر مردم به جا نباشد بايد نماز را شكسته بخواند .
زنجانى : بايد نماز را تمام بخواند ، ولى اگر تصميم داشته باشد كه چهار فرسخ را سفر نمايد و براى بر طرف كردن موانع هم تلاش مىكند ولى احتمال مىدهد كه مانعى غير اختيارى

690