گم شده‌اى مسافرت مىكند و نمىداند كه چه مقدار بايد برود تا آن را پيدا كند ، بايد نماز را تمام بخواند . ولى در برگشتن ، چنانچه تا وطنش ( 1 ) يا جايى كه مىخواهد ده روز در آنجا بماند ، هشت فرسخ يا بيشتر باشد ، بايد نماز را شكسته بخواند . و نيز اگر در بين رفتن قصد كند كه چهار فرسخ ( 2 ) برود و برگردد ( 3 ) ، چنانچه رفتن و برگشتن هشت فرسخ شود ، بايد نماز را شكسته بخواند ( 4 ) . ( 1 ) مكارم : يا محلّ اقامتش هشت فرسخ يا بيشتر باشد ، نماز او شكسته است . ( 2 ) اراكى : يا بيشتر برود و برگشتن او هم از چهار فرسخ ، كمتر نباشد بايد نماز را شكسته بخواند و چنانچه مجموع رفت و برگشت كمتر از هشت فرسخ نباشد ولى رفتن يا برگشتن او كمتر از چهار فرسخ باشد ، بنا بر احتياط واجب بايد نماز را هم شكسته و هم تمام بخواند . ( 3 ) [ عبارت " و برگردد " در رساله آيات عظام : گلپايگانى و صافى نيست ] ( 4 ) فاضل : با شرط آن كه رفتن چهار فرسخ كمتر نباشد .
خوئى ، تبريزى ، نورى : اگر در بين رفتن قصد كند كه چهار فرسخ برود و چهار فرسخ برگردد بايد نماز را شكسته بخواند .
سيستانى : اگر در بين رفتن قصد كند كه مسافتى برود كه با برگشتن هشت فرسخ مىشود ، بايد نماز را شكسته بخواند .
زنجانى : اگر در بين رفتن قصد كند به جايى برود و برگردد كه رفتن و برگشتن هشت فرسخ مىشود ، بايد نماز را شكسته بخواند .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1282 مسافر در صورتى بايد نماز را شكسته بخواند ] < / صفحة فارغة > مسأله 1282 مسافر در صورتى بايد نماز را شكسته بخواند كه تصميم داشته باشد هشت فرسخ برود ، پس كسى كه از شهر بيرون مىرود و مثلًا قصدش اين است كه اگر رفيق پيدا كند ، سفر هشت فرسخى برود چنانچه اطمينان دارد كه رفيق پيدا مىكند ، بايد نماز را شكسته بخواند و اگر اطمينان ندارد ، بايد تمام بخواند ( 1 ) . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله مكارم نيست ( 1 ) بهجت : و احتمال دارد كه مطلق گمان ، كافى باشد .
< صفحة فارغة > [ مسأله 1283 كسى كه قصد هشت فرسخ دارد ] < / صفحة فارغة > مسأله 1283 كسى كه قصد هشت فرسخ دارد ( 1 ) ، اگر چه در هر روز مقدار كمى راه برود وقتى به جايى برسد كه ديوار شهر را نبيند و اذان آن را نشنود ( 2 ) بايد نماز را شكسته بخواند . ولى اگر در هر روز مقدار خيلى كمى راه برود ( 3 ) كه نگويند ( 4 ) مسافر است ، بايد نمازش را تمام بخواند و احتياط مستحب آن است كه هم شكسته و هم تمام بخواند . اين مسأله ، در رسالهء آيت الله بهجت نيست ( 1 ) مكارم : بايد نمازش را شكسته بخواند ، هر چند هر روز مقدار كمى راه برود ولى به اندازه‌اى باشد كه به او مسافر گويند . ( 2 ) خوئى ، تبريزى : وقتى به جايى برسد كه اذان شهر را نشنود و اهل شهر او را نبينند و نشانهء آن اين است كه او اهل شهر را نبيند . .
زنجانى : وقتى به جايى برسد كه اذان شهر را نشنود و مردم شهر او را نبينند . .

689